Raming maart 2021 (CEP 2021)
Economisch herstel in zicht, maar gevolgen coronacrisis werken nog door
De economische groeicijfers zijn door de tweede coronagolf voor 2021 iets lager dan in de raming die in november is gepubliceerd. De verrassende daling van de werkloosheid in de afgelopen maanden heeft geleid tot een neerwaartse bijstelling van de werkloosheidsraming. Pieter Hasekamp, directeur CPB: “Terwijl het verloop van de pandemie ons steeds negatief verrast, laat de economie juist veerkracht zien. Ondanks de lockdown die specifieke sectoren zwaar treft, doet de economie als geheel het juist relatief goed. Herstel is in zicht, maar ook als straks het virus onder controle is, werken de economische gevolgen van de crisis nog door. Het steunbeleid moet dan snel afgebouwd worden en plaatsmaken voor beleid gericht op herstel. We verwachten dat sommige bedrijven het alsnog niet zullen redden en dat de werkloosheid tijdelijk zal oplopen. Dat is in zekere zin onvermijdelijk: de economie moet zich ook weer kunnen aanpassen.”
| Kerncijfers voor de Nederlandse economie, basisraming | 2020 | 2021 | 2022 |
| Bbp-groei laat veerkracht zien (% groei) | -3,7 | 2,2 | 3,5 |
| Werkloosheid piekt in 2022 (%) | 3,8 | 4,4 | 4,7 |
| Volgend jaar geen toename statische koopkracht (% groei) | 2,4 | 0,7 | -0,1 |
| Aflopen steun doet begrotingstekort slinken (%bbp) | -4,3 | -5,9 | -1,7 |
| Schuldquote daalt volgend jaar al (%bbp) | 54,4 | 58,6 | 56,9 |
De corona-recessie drukt de loonstijging in 2021 en daarmee de toename van de koopkracht. De cao-loonstijging in de marktsector valt terug van 2,7% in 2020 naar 1,5% per jaar in 2021 en 2022. Door lastenverlichting is dit jaar nog sprake van een koopkrachtstijging, van 0,7%, al is die lager dan de 2,4% in 2020. Bij ongewijzigd beleid daalt de koopkracht volgend jaar met 0,1%.
Het overheidstekort piekt dit jaar op bijna 6% bbp en neemt vervolgens door het aflopen van steunmaatregelen en de groei van belastinginkomsten af tot 1,7% bbp in 2022. De schuldquote neemt hierdoor volgend jaar al af, tot 57% bbp.
Vanwege de grote onzekerheid zijn naast de basisraming een pessimistisch en een optimistisch scenario in de publicatie opgenomen. In het pessimistische scenario veroorzaken nieuwe coronavarianten, waartegen de huidige vaccinaties onvoldoende blijken te werken, in het najaar opnieuw een corona-uitbraak. Deze nieuwe uitbraak leidt weer tot extra voorzichtigheid bij huishoudens en nieuwe restricties, waardoor het bbp opnieuw afneemt en de werkloosheid nog verder oploopt. In het optimistische scenario zorgen positieve verwachtingen bij huishoudens en bedrijven voor een krachtiger herstel na het opheffen van de contactbeperkingen.
Economische groei volgende kabinetsperiode 2% per jaar
Naast het Centraal Economisch Plan 2021 is vandaag een actualisatie van de middellangetermijnverkenning gepubliceerd. Deze biedt een doorkijk naar 2022-2025 en kan worden gebruikt voor de doorrekening van het regeerakkoord. De bbp-groei is 2,0% per jaar in 2022-2025. Het overheidstekort loopt, op basis van ongewijzigd beleid, terug tot 1,0% bbp in 2025. Het houdbaarheidstekort, dat een indicatie geeft van de mate waarin lasten verschoven worden naar toekomstige generaties, is door de coronacrisis verslechterd en bedraagt 1,8% bbp.
Downloads
Infographic: Economie na een jaar coronacrisis Fan Charts Maart 2021
De figuren tonen zogenaamde fan charts rondom de CEP-2021-puntvoorspelling voor bbp-groei, hicp-inflatie, werkloosheid en het feitelijk EMU-saldo.
De dikgedrukte lijn betreft de realisaties (2015-2020) en de CEP-2021-puntvoorspellingen voor 2021 en 2022. Rondom het centrale pad wordt een waaier van betrouwbaarheidsintervallen getoond:
- 30% betrouwbaarheidsinterval dat loopt van het 35e t/m 65e percentiel, donkerblauw gebied
- 60% betrouwbaarheidsinterval dat loopt van het 20e t/m 80e percentiel, donkerblauw + blauw gebied
- 90% betrouwbaarheidsinterval dat loopt van het 5e t/m 95e percentiel, donkerblauw + blauw + lichtblauw gebied
De kans is dus 30% dat de uitkomst in het donkerblauwe gebied uitkomt en de kans is 10% dat de uitkomst buiten de waaier valt. Met andere woorden, de waaier is een grafische weergave van de waarschijnlijkheid van de verschillende uitkomsten. De dikgedrukte lijn geeft de meest waarschijnlijke uitkomst weer en uitkomsten zijn waarschijnlijker naarmate ze dichter bij de dikgedrukte lijn liggen.
Lees ook het bijbehorende CPB Achtergronddocument.
Downloads
Contactpersonen
Downloads
Kerngegevenstabel 2019-2022, maart 2021
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
| Relevant wereldhandelsvolume goederen en diensten (%) | 3,1 | -9,0 | 6,0 | 6,0 |
| Concurrentenprijs (goederen en diensten, exclusief grond- en brandstoffen (%) | 3,1 | 0,4 | 1,1 | 0,9 |
| Olieprijs (dollars per vat) | 64,3 | 41,8 | 62,6 | 59,2 |
| Eurokoers (dollar per euro) | 1,12 | 1,14 | 1,22 | 1,22 |
| Lange rente Nederland (niveau in %) | -0,1 | -0,4 | -0,3 | -0,2 |
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
| Bruto binnenlands product (bbp, economische groei, %) | 1,7 | -3,7 | 2,2 | 3,5 |
| Consumptie huishoudens (%) | 1,5 | -6,4 | 0,6 | 6,1 |
| Consumptie overheid (%) | 1,6 | 1,4 | 5,7 | 0,2 |
| Investeringen (inclusief voorraden, %) | 3,6 | -4,0 | 2,3 | 2,8 |
| Uitvoer van goederen en diensten (%) | 2,7 | -4,3 | 2,6 | 5,2 |
| Invoer van goederen en diensten (%) | 3,2 | -4,3 | 3,0 | 5,4 |
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
| Prijs bruto binnenlands product (%) | 3,0 | 2,4 | 1,5 | 1,6 |
| Uitvoerprijs goederen en diensten (exlusief energie, %) | 1,0 | -0,4 | 1,3 | 1,0 |
| Prijs goedereninvoer (%) | -1,1 | -4,8 | 4,8 | 0,1 |
| Inflatie (geharmoniseerde consumentenprijsindex, hicp, %) | 2,7 | 1,1 | 1,9 | 1,4 |
| Loonvoet bedrijven (per uur, %) (a) | 2,4 | 6,8 | 0,4 | 0,1 |
| Cao-loon bedrijven (%) | 2,4 | 2,7 | 1,7 | 1,5 |
| Koopkracht, statisch, mediaan alle huishoudens (%) | 1,0 | 2,4 | 0,7 | -0,1 |
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
| Beroepsbevolking (%) | 1,6 | 0,4 | -0,1 | 1,3 |
| Werkzame beroepsbevolking (%) | 2,0 | 0,0 | -0,8 | 1,1 |
| Werkloze beroepsbevolking (niveau in duizenden personen) | 314 | 357 | 415 | 445 |
| Werkloze beroepsbevolking (niveau in % beroepsbevolking) | 3,4 | 3,8 | 4,4 | 4,7 |
| Werkgelegenheid (in uren, %) | 2,2 | -3,5 | 2,0 | 1,5 |
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
| Arbeidsinkomensquote bedrijven (niveau in %) | 74,0 | 74,3 | 74,6 | 74,6 |
| Arbeidsproductiviteit bedrijven (per uur, %) | -0,5 | 0,0 | 0,4 | 2,2 |
| Individuele spaarquote (niveau in % beschikbaar inkomen) | 3,1 | 9,4 | 11,0 | 5,9 |
| Saldo lopende rekening (niveau in % bbp) | 9,9 | 8,9 | 8,9 | 9,0 |
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
| EMU-saldo (% bbp) | 1,7 | -4,3 | -5,9 | -1,7 |
| EMU-schuld (ultimo jaar, % bbp) | 48,7 | 54,4 | 58,6 | 56,9 |
| Collectieve lasten (% bbp) | 39,3 | 39,7 | 39,1 | 38,8 |
| Bruto collectieve uitgaven (% bbp) | 42,4 | 48,6 | 49,1 | 44,9 |
Aanvullende kerngegevens 2019-2022
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
| Bruto investeringen bedrijvensector (exclusief woningen, %) | 6,9 | -6,5 | 1,0 | 4,8 |
| Investeringen bedrijven in woningen (%) | 1,6 | -1,6 | 0,0 | 1,1 |
| Uitvoer van binnenslands geproduceerde goederen (exclusief energie, %) | -3,2 | -0,6 | 2,6 | 2,6 |
| Wederuitvoer goederen (exclusief energie, %) | 6,9 | -0,8 | 2,9 | 4,3 |
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
| Nationale consumenten prijsindex (cpi, %) | 2,6 | 1,3 | 1,9 | 1,5 |
| Afgeleide nationale consumentenprijsindex (cpi, %) | 1,6 | 1,2 | 1,8 | 1,4 |
| Loonvoet sector overheid (%) (b) | 2,3 | 3,2 | 2,0 | 1,5 |
| Prijs overheidsconsumptie, beloning werknemers (%) (b) | 3,2 | 3,5 | 2,0 | 1,2 |
| Prijs materiële overheidsconsumptie (imoc, %) | 2,5 | 2,0 | 2,0 | 1,4 |
| Prijs intermediair verbruik (%) | 2,3 | 1,5 | 1,7 | 1,7 |
| Prijs bruto overheidsinvesteringen (iboi, %) | 2,4 | 1,9 | 2,4 | 1,9 |
| Prijs nationale bestedingen (%) | 2,8 | 2,1 | 1,9 | 1,7 |
| Prijs toegevoegde waarde bedrijven (%) | 2,6 | 2,8 | 0,8 | 1,4 |
| Cao-loon marktsector (%) | 2,3 | 2,7 | 1,5 | 1,5 |
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
| Bruto binnenlands product (bbp, in miljarden euro's) | 810,2 | 798,9 | 828,7 | 871,8 |
| Bevolking (in duizenden personen) | 17282 | 17408 | 17470 | 17545 |
| Beroepsbevolking (in duizenden personen) | 9267 | 9309 | 9295 | 9420 |
| Werkloze beroepsbevolking nationale definitie (in duizenden personen) | 349 | 400 | 460 | 490 |
| Werkloze beroepsbevolking nationale definitie (in % beroepsbevolking) | 4,3 | 4,8 | 5,6 | 5,9 |
| Bruto modaal inkomen (euro) | 35000 | 36000 | 37000 | 37500 |
| EMU-saldo structureel (EC-methode, % bbp) | 0,7 | -1,9 | -4,1 | -1,4 |
(a) De loonkostensubsidie NOW, en de continuïteitsbijdrage in de zorg, hebben een opwaarts effect op de loonvoetmutatie bedrijven in 2020 van 3,4%-punt en een neerwaarts effect van 1,7%-punt in 2021 en 1,4%-punt in 2022.
(b) De sluiting van delen van de overheid, in combinatie met doorbetaling van salarissen, en de loonkostensubsidie NOW hebben een opwaarts effect op de mutatie in 2020 van 0,2%-punt. In 2021 en 2022 is er een neerwaarts effect van 0,1%-punt.
Contactpersonen
Contactpersonen