Macro-economie

Het CPB is verantwoordelijk voor de raming van de Nederlandse economie ten behoeve van het Centraal Economisch Plan (CEP) en de Macro-Economische Verkenning (MEV). Het CPB zal zich in deze onderzoekslijn de komende jaren bezighouden met verdere modelontwikkeling, kortlopende onderzoeksprojecten doen rond macro-economische puzzels en onderzoek doen naar de determinanten van economische ontwikkeling (met focus op de rol voor innovatie en productiviteit) en de interactie tussen heterogeniteit en macro-economie.
Macro-economie

Ramingen en modelontwikkeling

Het CPB wil graag meer zicht hebben op de volatiliteit van de investeringen en consumptie, op sectorale ontwikkelingen om de arbeidsmarkt en de vraagzijde van de economie beter te begrijpen, maar bijvoorbeeld ook op het saldo lopende rekening en de inflatie- en loonontwikkeling. Een meer diepgaand verhaal bij de ramingen vereist ook een inzet op verdere modelontwikkeling inclusief de rol van cyclisch afhankelijke begrotingsmultipliers en de interactie tussen lonen en prijzen.

Determinanten economische ontwikkeling

In 2022 wil het CPB een verkenning doen naar de rol van innovatie op het verdienvermogen van de economie op de lange termijn en onderzoeken welke aanknopingspunten de modellen van andere instituten bieden voor modellen op dit gebied. Vervolgens bepaalt het CPB welke conclusies  hieraan verbonden kunnen worden met betrekking tot mogelijke modelontwikkeling. Het CPB wil meer onderzoek doen naar de effecten van immaterieel kapitaal op de productiviteit op bedrijfsniveau. Gegeven het toenemende belang van immateriële activa is het belangrijk om te (blijven) investeren in onderzoek op dit terrein. Het CPB wil het onderzoek voortzetten naar de effecten van de coronacrisis (en steunbeleid) op onder meer de productiviteit en de bedrijvendynamiek. Hierbij zal het CPB zich eerst focussen op de kortetermijnimpact van de crisis. 

Heterogeniteit en macro economie

Heterogeniteit doet zich voor in veel dimensies, er zijn verschillen tussen bedrijven, sectoren en huishoudens. Dit betekent dat grote macro-economische trends en schokken zoals de financiële crisis en de coronacrisis huishoudens, bedrijven en sectoren verschillend treffen en zo de ongelijkheid vergroten.  Andersom vormen deze individuele verschillen een risico voor de ontwikkeling, weerbaarheid en volatiliteit van de Nederlandse economie als geheel.  Het CPB wil de macro-economische consequenties belichten. 

De komende jaren gaat het CPB onderzoek doen naar de interactie tussen heterogeniteit en de macro-economie. Hoe werken verschillen tussen huishoudens, bedrijven en sectoren door op de macro-economie? Is er een afruil tussen herverdeling en economische groei, of gaan deze juist hand in hand? En welke rol spelen bijvoorbeeld inkomensondersteuning vanuit de overheid en sociale zekerheid bij het stabiliseren van de conjunctuur?

11 maart 2025

Armoede-intensiteit: de diepte van armoede

Het aantal personen en kinderen in armoede in Nederland neemt af sinds 2018. Het aantal mensen met een inkomen van minder dan 30% onder de armoedegrens is afgelopen jaren hetzelfde gebleven.

Voedselbank
28 februari 2025

Sturen op het tekortcijfer is labiel beleid

In een onzekere wereld blijft het verstandig om ruimte te houden om toekomstige tegenvallers op te vangen. CPB-directeur Pieter Hasekamp bespreekt het.

Portretfoto Pieter Hasekamp
26 februari 2025

CEP 2025 - Verantwoording

Dit Verantwoordingsdocument hoort bij het Centraal Economisch Plan 2025, gepubliceerd op 26 februari. Deze publicatie bevat een nadere onderbouwing van de raming op het vlak van de Nederlandse economie, de...

Verantwoordingsdocument CEP 2025
26 februari 2025

Het ramen van de nieuwe armoededefinitie

Het CPB raamde in het Centraal Economisch Plan 2025 voor het eerst armoede op basis van de nieuwe definitie van CBS, SCP en Nibud. In 2026 zal volgens de huidige inschattingen 2,9% van alle personen en 2,9% van alle...

10 september 2024

Verschillen tussen hand-to-mouth-huishoudens in NL

Huishoudens die elke maand hun totale inkomen uitgeven, hebben een relatief grote invloed op de Nederlandse economie. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Planbureau.

huishouden
22 augustus 2024

Als het geld uit de hemel valt

De werking van inflatie leerde CPB’er Jan-Maarten van Sonsbeek als kind uit de Donald Duck. Het regende geld in Duckstad, maar daarmee werd het waardeloos: net als bij hyperinflatie.

Portretfoto Jan-Maarten van Sonsbeek
26 februari 2025

Gematigde groei in een onzekere wereld

Onder huidige omstandigheden groeit de Nederlandse economie. Geopolitieke onrust zorgt echter voor extra onzekerheid. Volgens de huidige verwachting stijgt de koopkracht in 2025 en 2026, en neemt de armoede af.

Centraal Economisch Plan 2025 - promoblok
26 februari 2025

Verkenning middellange termijn t/m 2033

In het Centraal Economisch Plan 2025 (CEP) is tevens een verkenning opgenomen van de budgettaire en economische ontwikkeling tot 2033.

Actualisatie middellangetermijnraming
17 september 2024

Koopkracht stijgt minder, gunstiger begrotingstekort

De koopkrachtstijging in 2025 is na de augustusbesluitvorming van het kabinet minder sterk dan eerder werd geraamd. Wel is het begrotingstekort iets gunstiger. Dat blijkt uit de Macro Economische Verkenning 2025 (MEV 2025) die vandaag is gepresenteerd.

MEV 2025 - Promo NL
17 september 2024

Verkenning middellange termijn t/m 2028

In de septemberraming 2024 (MEV 2025 ) is tevens een verkenning opgenomen van de budgettaire en economische ontwikkeling tot 2028.

MLT
16 augustus 2024

Economie trekt aan, meer koopkracht, overheidstekort stijgt

De Nederlandse economie groeit weer, met 0,6% in 2024 en 1,6% in 2025. Ook de koopkracht zit in de lift. Die stijgt dit jaar met 2,5% en in 2025 met 1,1%. Het begrotingstekort loopt op, tot dicht tegen de EU-norm van -3% bbp.

Augustusraming
16 augustus 2024

Verkenning middellange termijn t/m 2028

In de augustusraming 2024 (cMEV 2025 ) is tevens een verkenning opgenomen van de budgettaire en economische ontwikkeling tot 2028.

Acutalisatie Middellange Termijn
22 februari 2024

CEP 2024, cijfers

22 februari 2024

MLT CEP 2024, cijfers

In de ramingspublicatie van februari 2024, het Centraal Economisch Plan (CEP) 2024, is tevens een verkenning opgenomen van de budgettaire en economische ontwikkeling tot 2032.

19 september 2023

Raming september 2023 (MEV 2024), cijfers

De plannen uit de Miljoenennota voor 2024 die het demissionaire kabinet op Prinsjesdag presenteerde, leiden tot een koopkrachtverbetering van de lagere inkomens. Daarmee wordt een toename van het aantal personen onder...

9 maart 2023

Raming maart 2023 (CEP 2023), cijfers

De koopkracht blijft dit jaar in doorsnee ongeveer gelijk, en stijgt volgend jaar met 2,0%. Tegelijkertijd neemt de armoede volgend jaar juist toe. Dit blijkt uit de nieuwste raming van het CPB, het Centraal Economisch...

9 maart 2023

Actualisatie MLT-raming maart 2023, cijfers

In de ramingspublicatie van maart 2023, het Centraal Economisch Plan (CEP) 2023, is tevens een verkenning opgenomen van de budgettaire en economische ontwikkeling tot...

20 september 2022

Raming september 2022 (MEV 2023), cijfers

Het nieuwe kabinetsbeleid in de Miljoenennota leidt in doorsnee tot ruim 3% meer koopkracht in 2023. Dit gaat ten koste van een daling van het overheidssaldo met 1,5% bbp in 2023. De armoede neemt in 2023...

Contactpersonen