2 april 2025

Economisch perspectief op gezondheid en preventie

Preventie belangrijk voor gezondheid, maar garandeert geen lagere zorgkosten

Persbericht

Nederlanders leven langer dan vroeger, mede dankzij betere zorg en preventiemaatregelen. De langere levensverwachting gaat echter ook gepaard met meer ongezonde levensjaren. Preventiebeleid kan een belangrijke bijdrage leveren aan het verbeteren daarvan. Maar de mate waarin preventiebeleid werkt, hangt af van iemands individuele voorkeuren, omstandigheden en leefomgeving. Ook zorgt preventie er niet per definitie voor dat de totale zorguitgaven lager worden, zoals vaak wordt gedacht. Dat blijkt uit een studie van het Centraal Planbureau (CPB) naar gezondheid en preventie. De studie is de eerste in een reeks naar gezondheid en preventie.

Lees het hele persbericht

Geen wondermiddel voor lagere zorgkosten

De levensverwachting in Nederland is de afgelopen jaren toegenomen, mede dankzij betere zorg en investeringen in preventie. Door meer chronische ziekten neemt het aantal ongezonde levensjaren ook toe. Preventie omvat maatregelen om ziekte te voorkomen en gezondheid te beschermen en gaat niet alleen over gezondheidszorg, maar bijvoorbeeld ook over beleidsterreinen als onderwijs en infrastructuur. Preventie kan helpen ongezonde levensjaren te beperken en kan op de korte termijn zorgkosten uitstellen. Maar onder andere door de langere levensverwachting kunnen Nederlanders uiteindelijk meer zorgkosten maken tijdens hun leven.

Middelen en omgeving beïnvloeden gezondheidskeuzes

Hoe mensen keuzes maken over hun gezondheid, wordt beïnvloed door bijvoorbeeld hoeveel tijd en geld ze hebben, hun genen en hun leefstijl. Ook cognitieve biases spelen een belangrijke rol. Mensen hebben vaak een voorkeur voor onmiddellijke beloningen boven toekomstige voordelen, wat kan leiden tot minder rationele keuzes. Daarnaast heeft de omgeving waarin iemand leeft een sterke invloed op de gezondheid. Daaronder vallen bijvoorbeeld de buurt waarin mensen wonen, hun opleiding, werk en hobby’s. Ook zijn er commerciële invloeden, zoals het toegenomen aanbod van ongezonde producten, die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid.

Samenwerking tussen beleidsterreinen

Preventiebeleid is essentieel om welvaartsverlies te beperken en meer gelijkheid in gezondheid te bereiken. Het laatste is nodig omdat gezondheidsverschillen groter worden en moeilijk aan te pakken zijn. Effectief preventiebeleid uitvoeren is echter complex, en vereist een zorgvuldige samenwerking tussen beleidsterreinen, waaronder gezondheidzorg, onderwijs en infrastructuur. De uitdagingen binnen preventiebeleid zijn divers: van de dominantie van curatieve zorg tot de moeilijkheden bij het financieren van preventieve maatregelen. Het is daarom belangrijk dat de overheid regie neemt om een effectief preventiebeleid tot stand te laten komen.

Foto copyright ANP