Over het CPB
Het Centraal Planbureau (CPB) is een onderzoeksinstituut dat sinds 1945 economische beleidsanalyses maakt. Dat doet het CPB op eigen initiatief, of op verzoek van de regering, het parlement, Kamerleden, vakbonden en werkgeversorganisaties.
Het werk van het CPB bevindt zich op het snijvlak van de economische wetenschap en het overheidsbeleid.
Geen planning
Hoewel de naam anders doet vermoeden, doet het CPB niet aan economische planning en het heeft dat ook nooit gedaan. Het CPB analyseert de gevolgen voor de Nederlandse economie van nieuw beleid of beleidswijzigingen. In die zin zou 'Bureau voor Economische Beleidsanalyse’ een passender benaming zijn. Vandaar dat het CPB zich in het buitenland presenteert als CPB Netherlands Bureau for Economic Policy Analysis. Maar in Nederland is de naamsbekendheid van het CPB zo groot dat wij graag vasthouden aan de naam die het instituut van zijn oprichters heeft gekregen.
Onafhankelijk
Organisatorisch is het CPB onderdeel van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). De directeur wordt benoemd door de minister, in overleg met de andere leden van het kabinet. Inhoudelijk is het CPB echter volledig onafhankelijk. Het heeft een aparte wettelijke basis en een eigen advies- en toezichtsorgaan, de Centrale Plan Commissie (CPC).
Financiering
Het CPB valt onder de begroting van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en wordt uit de algemene middelen gefinancierd. Om zo onafhankelijk mogelijk te kunnen opereren, mag maximaal 20 procent van de begroting van het CPB door externe opdrachten worden gefinancierd. Hierbij mag het CPB niet concurreren met commerciële bureaus en beperkt de kring van opdrachtgevers zich tot lokale en nationale overheden, de Europese instellingen of internationale gouvernementele organisaties.
Directeuren
De eerste directeur van het CPB was Jan Tinbergen (1945 – 1955), grondlegger van de econometrie en in 1969 winnaar van de Nobel Memorial Prize in Economic Sciences (ook wel de Nobelprijs voor economie genoemd). Na hem volgden Fred Polak (1955-1957), Pieter de Wolff (1957-1966), Cees van den Beld (1966-1984), Peter de Ridder (1984-1989), Gerrit Zalm (1989-1994), Henk Don (1994-2006), Coen Teulings (2006-2013), Laura van Geest (2013-2020). Vanaf 1 maart 2020 is Pieter Hasekamp de directeur van het Centraal Planbureau.