Risicorapportage Financiële Markten 2024
Daling bedrijfsschulden, economie wel kwetsbaar voor geopolitieke schokken
De oorlogen in Oekraïne en het Midden-Oosten, en een mogelijke handelsoorlog tussen de VS en China vormen op dit moment de grootste risico’s voor de Nederlandse economie en de financiële stabiliteit. In een sterk internationaal verweven land als Nederland kan onrust elders leiden tot inflatie, lagere economische groei en dalende koopkracht. Bovendien investeren bedrijven in onzekere tijden minder en bestaat het risico van onrust op de financiële markten.
Bedrijfsschulden afgenomen
De schuldratio’s en rentelasten van Nederlandse bedrijven zijn de afgelopen vijftien jaar sterk gedaald en de bedrijfswinsten zijn in die periode flink gestegen. Het Nederlandse bedrijfsleven kan eventuele negatieve schokken daardoor relatief goed opvangen, al roept het ook de vraag op of bedrijven voldoende toegang tot financiering hebben. Problematische schulden zitten vooral bij jonge, kleine, verlieslatende bedrijven met weinig onderpand. Dat is een kleine en krimpende groep de afgelopen jaren, die daardoor geen risico vormt voor de financiële stabiliteit in ons land.
Snel gestegen rente
De invloed van de snel gestegen rente op de financiële stabiliteit is beperkt gebleven. Als reactie op de hoge inflatie heeft de ECB de beleidsrente fors verhoogd, wat een dempend effect op de economie heeft. Een hogere rente maakt het aangaan en herfinancieren van leningen duurder. Vooralsnog heeft dit er niet toe geleid dat financiële instellingen grote kredietverliezen hebben geleden en ook activawaardes zijn stabiel gebleven. Bovendien is de verwachting dat de rente op termijn weer terug zal keren naar een in historisch perspectief laag niveau.
Buitenlandse bezittingen in veilige landen
Daar waar schulden in Nederland een dalende trend vertonen, is mondiaal wel sprake van een groeiende schuldenberg. Nederland heeft een van de grootste buitenlandse investeringsposities ter wereld, en is daardoor kwetsbaar voor schuldenproblemen elders. Nederlanders investeren vooral in de VS, het VK en Duitsland. De directe blootstelling aan landen zoals China of aan Zuid-Europese landen zoals Griekenland is zeer beperkt. Een plotselinge waardedaling daar raakt Nederlanders dus niet direct in de portemonnee. Wel kunnen schuldenproblemen via indirecte kanalen overslaan naar de Nederlandse economie.
Contactpersonen
Lees ook de nevenpublciatie bij de Risicorapportage Financiële Markten: Een analyse van Nederlandse bedrijfsschulden.
Downloads
Auteurs
