Uitbreiding van de EU: economische gevolgen voor landen en industrieën
Meer welvaart door de EU-uitbreiding
De economische effecten voor de toetredende landen zijn aanzienlijk groter. Zo wordt de toename van het BBP per hoofd van de bevolking in Midden- en Oost-Europese landen geschat op gemiddeld 8%. In Hongarije is de verwachte toename zelfs bijna 12%.
Dit staat in het vandaag verschenen CPB Document no. 11, 'EU enlargement: Economic implications for countries and industries'. De studie is een kwantitatieve analyse van de toetreding van Midden- en Oost Europese landen tot de EU. Behalve de macro-economische effecten brengt de studie ook de effecten op verschillende economische sectoren in beeld.
De studie analyseert de economische gevolgen van de toetreding van zeven nieuwe lidstaten, te weten Hongarije, Polen, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Bulgarije en Roemenië. In termen van bevolkingsomvang is dit verreweg het grootste deel van de landen waarmee momenteel wordt onderhandeld over het EU-lidmaatschap. De studie onderzoekt drie belangrijke aspecten van de uitbreiding, te weten:
- vorming van een douane-unie, dat wil zeggen het wegnemen van alle formele handelsbarrières en het gelijkstellen van externe handelstarieven;
- toetreding van de kandidaat-lidstaten tot de interne markt;
- vrij verkeer van personen.
Volgens de studie heeft de toetreding van de kandidaat-lidstaten tot de Europese interne markt de grootste economische voordelen. Dat komt door een forse toename van de handel als gevolg van lagere handelskosten. Zowel de huidige EU-lidstaten als de Midden- en Oost-Europese landen profiteren daarvan. In Midden- en Oost-Europa lijken vooral de voedsel verwerkende industrie en de sectoren textiel, elektronische producten en transport te profiteren. Dit gaat deels ten koste van de energie-intensieve industrie.
Vrij verkeer van personen heeft een relatief geringe economische invloed op de EU en op de kandidaat-lidstaten. Dit komt doordat de verwachte migratie-effecten beperkt zijn. Voor Duitsland en Oostenrijk is de toestroom van migranten wel wat groter dan in andere EU-lidstaten. Vrij personenverkeer zal in die landen dan ook een gering negatief effect hebben op de lonen van ingezetenen vanwege de toename van het arbeidsaanbod.
De berekeningen zijn met de nodige onzekerheid omgeven omdat niet alle potentiële effecten van de EU-uitbreiding zijn onderzocht. Zo is bijvoorbeeld geen rekening gehouden met onzekere effecten van hervormingen in het gemeenschappelijk landbouwbeleid en in de structuurfondsen, of met de eventuele toetreding van de kandidaat-lidstaten tot de EMU.
Lees ook het bijbehorende persbericht.
We richten ons op de aspecten van integratie die verder gaan dan het verminderen van formele handelsbarrières, namelijk toegang tot de locale markt en vrij verkeer van arbeid. De economische gevolgen voor zestien industrieën in verscheidene Europese landen worden onderzocht door gebruik te maken van WorldScan, een CGE model voor de wereld economie.
De resultaten suggeren dat de kandidaat-lidstaten aanzienlijk baat zullen hebben van toegang tot de locale markt, hoewel sommige sectoren in deze landen zullen inkrimpen. De meeste EU-landen zullen een kleine welvaartstoename ondergaan. We vinden tevens dat de effecten op de locale markt groot zijn vergeleken met de economische effecten van het verwijderen van formele handelsbarrières en migratie.
Dit is een Engelstalige publicatie.
