3 december 2018

Het belang van de leefomgeving: verschillen tussen MKBA’s en maatschappelijke discussies

Negatieve effecten van overheidsbeleid op de leefomgeving zijn in maatschappelijke discussies vaak van groot belang, maar in maatschappelijke kosten-batenanalyses (MKBA’s) relatief klein. Het CPB heeft Carl Koopmans gevraagd een onderzoek uit te voeren naar factoren die dit verschil verklaren. Dit heeft hij gedaan toen hij in 2017 als visiting scholar bij het CPB werkzaam was. Volgens dit onderzoek wordt de maatschappelijke discussie vaak versterkt door media-aandacht en lobbykracht. En leefomgevingseffecten kunnen in MKBA’s beter worden meegenomen en gepresenteerd. Dat betreft in de eerste plaats het beter toepassen van bestaande richtlijnen over het omgaan met PM-posten en het transparant presenteren en duiden van de uitkomsten van een MKBA. Daarnaast kan het maatschappelijk debat aanleiding zijn om MKBA’s aan te vullen met extra informatie, bijvoorbeeld door de negatieve leefomgevingseffecten voor omwonenden apart te laten zien.
No title

Ook kan het nuttig zijn om in een gevoeligheidsanalyse dergelijke nadelen zwaarder te wegen om zo uitdrukking te geven aan de mogelijkheid van optredende verliesaversie.

Deze aanbevelingen zijn onderdeel van bestaande werkwijzers en leidraden (links; zie onder). Dit onderzoek benadrukt het belang ervan, zeker als het gaat om aantasting van de leefomgeving voor omwonenden van overheidsprojecten 

Algemene MKBA Leidraad:
https://www.cpb.nl/sites/default/files/publicaties/download/cpb-pbl-boek-10-algemene-leidraad-voor-maatschappelijke-kosten-batenanalyse.pdf

Werkwijzer MKBA in het sociale domein:
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2016/06/01/werkwijzer-voor-kosten-batenanalyse-in-het-sociale-domein-hoofdrapport

Werkwijzer MKBA voor milieu:
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2017/09/04/bijlage-werkwijzer-mkba-s-op-het-gebied-van-milieu

Werkwijzer MKBA voor MIRT:
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2018/06/11/bijlage-1-werkwijzer-mkba-bij-mirt-verkenningen

Advies van de werkgroep Kosten van belastingheffing:
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2017/03/01/rapport-van-de-werkgroep-kosten-van-belastingheffing-en-mkba%E2%80%99s
 

Auteurs

Carl Koopmans

Lees meer over