30 augustus 2013

De economische betekenis van bilaterale belastingverdragen

Belastingverdrag verhoogt buitenlandse investeringen met ongeveer 20%

Persbericht
Ieder nieuw belastingverdrag verhoogt de buitenlandse investeringen gemiddeld met 20%. Door de spilfunctie van Nederland in een netwerk van belastingverdragen zijn de ingaande en uitgaande investeringsstromen hoger.

In tegenstelling tot hetgeen soms beweerd wordt is Nederland geen belastingparadijs, maar een doorsluisland ten gunste van de belastingplanning van multinationale ondernemingen. Dat concluderen de CPB-onderzoekers Arjan Lejour en Maarten van ‘t Riet in de vandaag verschenen CPB Policy Brief 2013/07'Bilaterale Belastingverdragen en Buitenlandse Investeringen'.

Bedrijven overal ter wereld doen aan fiscale planning om zo min mogelijk belasting te betalen. Bilaterale belastingverdragen worden afgesloten tussen regeringen van landen ter voorkoming van dubbele belastingen voor de bedrijven. Dergelijke verdragen dragen bij aan de aantrekkelijkheid van een land voor bedrijven en hun fiscale routes. Nederland heeft een groot aantal bilaterale belastingverdragen afgesloten, die tot een flinke toename van de directe buitenlandse investeringen hebben geleid. Gemiddeld verhoogt een nieuw belastingbedrag die investeringen met 20%, zo blijkt uit nieuw CPB-onderzoek.

Nederland is geen belastingparadijs, maar een doorsluisland voor het verleggen van investeringsstromen om fiscale redenen. Doorsluislanden profiteren ten koste van de belastingsinkomsten van de landen waar de investeringen worden gedaan (‘gastlanden’). Belastingparadijzen (‘tax havens’) zijn tijdelijke eindbestemmingen van de uitgekeerde winsten, hetgeen ten koste gaat van de belastingheffing in de herkomstlanden van de investerende bedrijven.

Aan dergelijke constructies zitten vanuit economisch perspectief twee kanten. Het kan overheden die geconfronteerd worden met verminderde belastingopbrengsten, dwingen tot meer efficiëntie in hun publieke dienstverlening. Aan de andere kant kunnen de gewenste overheidsuitgaven in gevaar komen door de verminderde inkomsten.

Gezien het bestaande wereldwijde verdragennetwerk en de wereldwijde belastingconcurrentie hebben eenzijdige maatregelen tegen de mogelijk nadelige gevolgen van belastingplanning weinig effect. Dat leidt slechts tot de verplaatsing van routes. Alleen internationale samenwerking kan op dit punt effectief zijn.

Lees ook het bijbehorende CPB Achtergronddocument 'De economische betekenis van bilaterale belastingverdragen'.

Contactpersonen

Lees ook de CPB Policy Brief en het daarbij behorende persbericht.

Daarnaast is de economische analyse van bilaterale belastingverdragen, treaty shopping en de rol van belasting-paradijzen veel uitgebreider. Ten derde wordt meer achtergrondinformatie over de regressieresultaten gepresenteerd.

Het eerste doel is om de ontwikkelingen te beschrijven over DBI vanuit nationaal en internationaal perspectief, de inhoud en ontwikkeling van belastingverdragen, de andere redenen dat MNO’s hier brievenbusfirma’s openen en de rol van de trustsector. Daarnaast beschrijven we de aanwijzingen voor treaty shopping en de ontwikkeling van royaltystromen. Hoofdstuk drie analyseert de rol van bilaterale belastingverdragen in een multilaterale setting om de efficiency en verdelingseffecten te bepalen van belastingverdragen en treaty shopping. Hoofdstuk vier vat de literatuur samen over de relatie tussen belastingverdragen en DBI en beschrijft meer gedetailleerd de regressieresultaten die in de CPB Policy Brief voorkomen.

Lees meer over