Besparingen belicht: samenhang en verschillen tussen definities

Gedurende een jaar verdient een Nederlandse consument een inkomen dat voor een deel wordt besteed aan de consumptie van goederen en diensten. Het verschil tussen de inkomsten en de bestedingen zijn de besparingen. Zo eenvoudig is het bij nader inzien echter niet. Er blijken in de praktijk tal van keuzes mogelijk die de hoogte en de ontwikkeling van de besparingen beïnvloeden. Er bestaat geen (internationale) consensus onder statistici en economen welk besparingsbegrip het beste aansluit bij de economische realiteit. Dit zorgt voor verwarring bij de gebruikers van economische indicatoren en bemoeilijkt vooral de analyse van de economische situatie van de Nederlandse huishoudens.

In dit memorandum worden twee verschillende manieren om tegen besparingen aan te kijken behandeld. Volgens de eerste definitie worden besparingen gedefinieerd als het beschikbaar inkomen van gezinnen minus de consumptieve bestedingen, terwijl volgens de tweede definitie besparingen in een kalenderjaar worden gezien als het verschil in vermogen aan het begin en het eind van het jaar. Als deze twee definities verder worden geconcretiseerd moeten meer keuzes worden gemaakt, zodat verschillende cijfers voor de besparingen kunnen worden berekend. In dit memorandum worden de verbanden tussen de twee definities en de cijfers besproken. Op deze wijze wordt duidelijk hoe de verschillende besparingscijfers moeten worden geïnterpreteerd en kan een completer beeld worden verkregen van de financiële situatie van de Nederlandse consument.