ACTUALISATIE  19 november 2018
Deze verbeterde versie van het Achtergronddocument bevat tekstuele verbeteringen, meer detailinformatie over de gesimuleerde varianten in de appendix en een extra scenario met alleen maar handelstarieven tussen de VS en de EU. Deze veranderingen hebben geen gevolgen voor de in het rapport gepresenteerde analyse of conclusies. Het origineel gepubliceerde document kunt u verkrijgen bij de auteurs.

In januari 2018 hebben de VS hogere handelstarieven afgekondigd op zonnepanelen die voornamelijk vanuit China worden geïmporteerd. Vervolgens hebben zij in maart 2018 aangekondigd de handelstarieven op staal en aluminium te verhogen, ook voor de EU en de NAFTA-landen. Op 2 mei 2018 doen de VS weer een stapje terug door een aantal landen uit te sluiten van de staal- en aluminiumheffingen, namelijk Zuid-Korea, Australië, Brazilië, en Argentinië. In reactie op de hogere tarieven hebben China, de EU, Canada en Mexico een vergeldingspakket bij de WTO neergelegd. Maar ook hebben de VS begin april 2018 voor andere Chinese producten tarieven afgekondigd. Direct daarop heeft China weer gereageerd met publicatie van een lijst van goederen met een 25%-tarief.

De economische effecten van dit handelsconflict zijn beperkt, uitgezonderd een aantal sectoren in China en de VS. Het Chinese bbp-verlies zal op termijn oplopen tot 1,2% bbp. Het bbp-verlies voor de VS zal beperkt blijven tot 0,3% door de marktmacht die zij hebben. Andere landen, waaronder de EU, zullen zelfs kunnen profiteren van de dalende handel tussen de VS en China, Canada en Mexico. Het EU-voordeel zal echter verdampen wanneer de VS zullen besluiten om ook importtarieven op auto’s te gaan heffen. Op sectorniveau zal het handelsconflict wel tot significante verschuivingen leiden, vooral in de VS en China. Dit geldt vooral voor de sectoren ‘elektronische middelen’, ‘overige machinemiddelen’ en de landbouw.

Een eventuele escalatie tot een handelsoorlog kent alleen maar verliezers. Illustratieve simulaties laten dit zien, waarbij zowel de VS als hun handelspartners de tarieven op alle importen verhogen. In dat geval zullen al bij bescheiden niveaus van de tarieven sterke effecten optreden. Bij hogere tarieven zal het verlies blijven oplopen, maar minder snel, omdat alle sectoren dan al maximaal uit de markt geprijsd zijn. Voor de VS is het cruciaal hoeveel landen zij betrekken in deze handelsoorlog. Het verlies neemt vooral sterk toe bij uitbreiding van het conflict naar ‘overige OESO-landen’, waaronder Canada en Mexico. Hoe dan ook, China is het meest kwetsbaar voor een handelsoorlog.