Effect van wijkteams op het gebruik van ouderenzorg

Sinds 2015 heeft ongeveer drie kwart van de gemeenten wijkteams om de toegang tot voorzieningen uit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo-zorg) te organiseren. Eerder CPB-onderzoek liet zien dat het aantal Wmo-maatwerkarrangementen voor dagbesteding en individuele begeleiding van 2015 tot en met 2017 sterker toenam in gemeenten met wijkteams dan in gemeenten die geen wijkteambenadering hanteerden. Uit dit nieuwe onderzoek blijkt dat de invoering van wijkteams geen effect heeft gehad op het gebruik van wijkverpleging en op het aantal verpleeghuisopnamen in dezelfde periode.

Wijkteams met zorgaanbieders

In ongeveer een op de drie wijkteams nemen ook Wmo-zorgaanbieders zitting. Uit eerder CPB-onderzoek bleek dat gemeenten met zulke wijkteams de grootste stijging van Wmo-maatwerkarangementen kenden. Dit nieuwe onderzoek kijkt daarom apart naar veranderingen in het gebruik van zwaardere ouderenzorg in deze gemeenten. Daaruit blijkt dat het gebruik van wijkverpleging en het aantal verpleeghuisopnamen zich ook in deze gemeenten vrijwel hetzelfde ontwikkelde als in gemeenten zonder wijkteams.

Stijgend zorggebruik

De uitkomsten zijn opvallend, want de verwachting was dat wijkteams door het bieden van maatwerk oudere mensen konden helpen langer zelfstandig en zelfredzaam te blijven. Dit zou leiden tot minder gebruik van zwaardere vormen van ouderenzorg. Gemiddeld genomen heeft de inzet van wijkteams echter geen effect op het gebruik van wijkverpleging of verpleeghuiszorg. In totaal stijgt het gebruik van ouderenzorg in gemeenten met wijkteams, omdat het gebruik van Wmo-maatwerkarrangementen in die gemeenten toeneemt. Deze toename in zorggebruik kan overigens passend zijn. Mogelijk weten wijkteams ook ouderen met een ‘verborgen zorgvraag’ te bereiken en zo hun welzijn te verhogen.