Reële opties en de waarde van flexibiliteit bij investeringen in natte infrastructuur

Lees de bijbehorende CPB Notitie 'Reële opties en de waarde van flexibiliteit bij investeringen in natte infrastructuur, samenvatting en conclusies'.

De reële-optiebenadering benadrukt dat de flexibiliteit van investeringsprojecten van grote waarde kan zijn en probeert deze waarde op basis van kansverdelingen voor de verschillende vormen van onzekerheid zo goed mogelijk te kwantificeren. In deze paper is onderzocht hoe de reële-optiebenadering op een praktische wijze kan worden toegepast op investeringen in natte infrastructuur, zoals de vervangingsopgave natte kunstwerken (VONK) en investeringen in het kader van het Deltaprogramma. Na een kort overzicht van de reële-optieliteratuur en van de rol van flexibiliteit in Nederlandse MKBA’s is de reële-optiebenadering toegepast op de vervangingsopgaven van natte kunstwerken rondom het Volkerak-Zoommeer en de Grevelingen, zoals de capaciteitsproblemen bij de Volkeraksluizen. Een belangrijke conclusie is dat identificatie van de opties voor flexibiliteit vaak belangrijker is dan de precieze waardering van deze opties. Waardering is niet nodig als gevoeligheidsanalyse aangeeft dat een bepaalde optie voor flexibiliteit een ‘no regret’ oplossing is en altijd de voorkeur verdient boven de andere opties. Als wel waardering nodig is om een keuze te maken, dan kan de waarde van een optie het beste eerst op een heldere en indicatieve manier worden bepaald. Verdere verfijning van deze analyse kan contraproductief zijn: gelet op de vele onzekerheden en de volatiliteit van de waarde van opties hoeft dit niet te leiden tot betere raming van de waarde van een optie. Daarnaast leidt de extra complexiteit van de analyse in de praktijk vaak tot aanzienlijke nadelen voor communicatie en besluitvorming.