Marginale druk en participatiebelasting per huishoudtype in 2015
CPB brengt effecten arbeidsmarktbeleid in kaart
In het boek worden ook de effecten van tientallen andere mogelijke beleidsmaatregelen in kaart gebracht, op het gebied van fiscale stimulering van de arbeidsparticipatie, socialezekerheidsuitkeringen en ontslagbescherming. Kansrijk Arbeidsmarktbeleid is het eerste deel uit de nieuwe reeks Kansrijk Beleid van de drie planbureaus, CPB, PBL, en SCP.
Maatregelen die de hoogte, het bereik en de duur beperken van de uitkeringen in de sociale zekerheid leveren vrijwel altijd meer werkgelegenheid op. Maar deze maatregelen leiden ook tot meer inkomensongelijkheid. Dit geldt bijvoorbeeld voor het verkorten van de maximale WW-duur naar 12 maanden, net als voor het beperken van de uitkeringshoogte in de diverse ziekte- en arbeidsongeschiktheidsregelingen.
Het verschil tussen tijdelijke en vaste contracten is in geen enkel ander OESO-land zo hoog als in Nederland en de doorstroming naar vaste contracten is beperkt. Maatregelen die bij de ontslagbescherming het verschil verkleinen tussen flexibele vormen van arbeid en vaste contracten, hebben een kleinere tweedeling van de arbeidsmarkt tot gevolg.
Fiscale stimulering van de arbeidsparticipatie heeft steeds minder effect in Nederland. Wel blijkt dat de keuze om wel of niet te gaan werken nog steeds gevoeliger is voor fiscale prikkels dan het aantal dagen per week waarop wordt gewerkt. Vooral moeders van jonge kinderen zijn nog fiscaal te prikkelen om (meer) te gaan werken. Een hogere inkomensafhankelijke combinatiekorting of een lager kindgebonden budget zijn voorbeelden van beleidsopties die relatief veel werkgelegenheid opleveren.
De reeks Kansrijk Beleid is een gezamenlijk initiatief van het Centraal Planbureau (CPB), het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). In de reeks worden op verschillende terreinen de effecten van beleidsmaatregelen in kaart gebracht, ten behoeve van politici en andere beleidsmakers. Afhankelijk van het onderwerp worden de delen door één of meerdere planbureaus geschreven.
Lees ook de bijbehorende CPB Notitie en CPB Achtergronddocument.
Lees ook het CPB Boek 'Kansrijk arbeidsmarktbeleid' en het bijbehorende persbericht.
In aanvulling op de Kansrijk Arbeidsmarktbeleid studie, wordt in dit achtergronddocument de marginale druk en participatiebelasting voor acht subcategorieën gepresenteerd: alleenstaanden, alleenverdieners, meestverdieners en minstverdieners, en dan voor iedere groep met en zonder kinderen. Daarnaast wordt voor de afzonderlijke categorieën ook de decompositie naar regelingen weergegeven. Tot slot is een internationale vergelijking van de marginale druk en participatiebelasting opgenomen, waarin ook de verschillen met de berekeningswijze van de OESO worden toegelicht.
De marginale druk van alleenstaanden en alleenverdieners (zowel met als zonder kinderen) is relatief hoog in vergelijking met andere huishoudtypen, met name aan de onderkant van de inkomensverdeling. Verder blijkt uit de internationale vergelijking dat de marginale druk van alleenstaanden zonder kinderen en alleenverdieners (met en zonder kinderen) relatief hoog is ten opzichte van de andere landen. Het verlies van (aanvullende) bijstand zorgt voor een relatief hoge participatiebelasting bij alleenstaanden en alleenverdieners (met en zonder kinderen). Doordat de bijstand internationaal gezien relatief hoog is ten opzichte van het netto loon, is de participatiebelasting in Nederland internationaal gezien relatief hoog.
Downloads
