'Defined Benefit' Pensioenfondsen: Een Welvaartsanalyse van Risicodeling en Arbeidsmarktverstoringen

De eerste vraag luidt in hoeverre een kapitaalgedekt DB pensioenfonds tot een verhoging van de welvaart van de deelnemers leidt. Anders gezegd: wegen de welvaartsvoordelen van intergenerationele risicodeling op tegen het welvaartsverlagende effect van de resulterende arbeidsmarktdistorsies? In de tweede vraag wordt de omvang van het continuïteitsprobleem van pensioenfondsen onderzocht na een negatieve kapitaalmarktschok.

Het antwoord op de eerste vraag hangt mede af van de gebruikte maatstaf voor welvaart. Het blijkt dat indien men de equivalente variaties over alle generaties en alle mogelijke toestanden van de economie met risiconeutrale gewichten aggregeert, een DB pensioenfonds tot een verhoging van de welvaart voor de betrokkenen leidt. Echter, indien de stochastische disconteringsvoeten, die samenhangen met de toestand van de economie, als gewichten worden gebruikt, dan wordt tot een tegengestelde conclusie gekomen. In dat geval vermindert een DB-pensioenstelsel de welvaart voor de betrokkenen.

De kans dat een toekomstig huishouden na het sluiten van het pensioenfonds welvaartswinst geniet, blijkt in de empirische uitwerking van ons model 38% te bedragen. Dit betekent dat een DB-pensioenfonds een serieus continuïteitsprobleem heeft: de continuïteit is in gevaar indien er geen sprake is van een verplichte participatie. De resultaten van onze analyse zijn gevoelig voor de waarde van de modelparameters. Vooral de waarde van de arbeidsaanbodelasticiteit, de risico-aversie coëfficiënt en de verwachting en de standaarddeviatie van de risicopremie op aandelen zijn in dit verband belangrijk.