Aspecten van brede welvaart in CPB-studies

Het CPB wordt in elk geval verzocht een overzicht te geven van de financiële maatstaven, indicatoren en/of kengetallen en de niet-financiële maatstaven, indicatoren en/of kengetallen die het CPB gebruikt naast het bbp om de ontwikkeling van de (brede) welvaart en effecten van beleid op de (brede) welvaart weer te geven.

In 2009 heeft het CPB zich op verzoek van de toenmalige minister van Economische Zaken over een soortgelijke vraag gebogen. In de notitie Brede welvaart en nationaal inkomen (2009), later uitgewerkt in een memorandum Economische beleidsevaluaties en welvaart (2010) stond het CPB uitgebreid stil bij de vraag wat de beperkingen zijn van het nationaal inkomen en hoe men in praktische zin met die beperkingen om zou kunnen gaan. Voor een bespreking van de sterke en zwakke kanten van de begrippen bruto binnenlands product (bbp) en bruto nationaal product (bnp) in relatie tot de discussie over de begrippen brede welvaart en geluk verwijzen we graag naar die eerdere publicaties.

Een van de conclusies was dat een objectieve meting van alle componenten van welvaart in eenzelfde maatstaf (bijvoorbeeld in euro’s of een genormaliseerde welvaartsindex) niet mogelijk is. Dat betekent niet dat de vele componenten van wat men doorgaans onder brede welvaart verstaat in het werk van het CPB niet aan bod komen. Integendeel, in het merendeel van de onderzoeken en beleidsevaluaties komen deelaspecten van brede welvaart aan de orde. Deze notitie geeft een geactualiseerd overzicht daarvan aan de hand van een reeks voorbeelden van onderzoeken die de afgelopen jaren zijn gepubliceerd. Daartoe zijn de CPB onderzoeken in drie groepen ondergebracht. Paragraaf 2 gaat over de Monitor Duurzaam Nederland, een product van het CBS en de gezamenlijke planbureaus. Paragraaf 3 gaat over CPB-studies naar de ontwikkeling van de welvaart. Paragraaf 4 ten slotte gaat over CPB-studies naar het effect van beleid op de welvaart.