29 november 2018

Effecten van afschaffing van de doorsneesystematiek en de gelijktijdige overgang naar een nieuw pensioencontract

Deze CPB Notitie analyseert de effecten van de afschaffing van de doorsneesystematiek en de gelijktijdige overgang van een uitkeringsovereenkomst naar een nieuw pensioencontract met minder of geen bufferopbouw. De effecten van deze dubbele transitie zijn gevoelig voor de vormgeving van de regels voor korten en indexeren en de mate waarin deze verschillen naar leeftijd. Deze notitie beoogt dit inzichtelijk te maken door de uitkomsten van het huidige contract te vergelijken met die van voorliggende varianten voor een nieuw contract en door de wijzigingen stapsgewijs op te bouwen. De notitie toont veranderingen van effecten ten opzichte van het huidige contract en vormt daarmee geen weging van dat contract als zodanig.

Het ministerie van SZW en het secretariaat van de SER hebben het CPB gevraagd om nader inzicht te geven in de effecten van afschaffing van de doorsneesystematiek in uitkeringsovereenkomsten en de gelijktijdige overgang naar een nieuw pensioencontract – de zogenoemde dubbele transitie. Daarbij gaat het om de effecten in termen van netto profijt, pensioenresultaat en dekkingsgraden. Het verzoek is deze effecten te beschrijven voor zowel een nieuw contract met open spreiding van schokken als voor een nieuw contract met gesloten spreiding. Bij open spreiding deelt de nieuwe opbouw mee in eerdere mee- en tegenvallers, bij gesloten spreiding wijzigen alleen de bestaande rechten en uitkeringen. Voor beide contracten verkennen we tevens de effecten van een specifieke invulling van leeftijdsdifferentiatie in de regels voor korten en indexeren. Het verzoek omvat verder de effecten van een compensatievariant, bedoeld om de negatieve effecten van de afschaffing van de doorsneesystematiek op de pensioenopbouw te verzachten. Naast bovengenoemde uitkomstmaten spelen ook andere overwegingen een rol in de overgang naar een nieuw pensioencontract, waaronder het discontinuïteitsrisico, juridische en fiscale aspecten en bestuurlijke risico’s. Deze overwegingen vormen geen onderdeel van deze notitie.