Mogelijke economische gevolgen van TTIP voor Nederland en de EU
Nederland heeft economisch belang bij handelsverdrag met de VS
Onder de noemer van TTIP (Transatlantic Trade & Investment Partnership) onderhandelen de Europese Unie (EU) en de Verenigde Staten (VS) al sinds 2013 over een handelsovereenkomst. Nog niet bekend is of en wanneer de onderhandelingen zullen worden afgerond. Verwacht wordt dat de belangrijkste economische effecten van TTIP het gevolg zijn van afschaffing van de douanerechten en gelijktrekken van regelgeving. De mate waarin de regelgeving gelijk wordt getrokken is onderwerp van de onderhandelingen. De Europese Commissie houdt hierbij wel vast aan haar standaarden die niet onderhandelbaar zijn.
Nederland zal meer profiteren van een nieuw handelsverdrag dan een gemiddelde lidstaat. Door de daling van de tarieven en de non-tarifaire handelsbelemmeringen neemt de Nederlandse export naar de VS in potentie met 95% toe. Dit heeft op termijn een positief effect op het bbp in Nederland van 1,7%, terwijl het bbp van de EU en de VS met ongeveer 1% toeneemt.
TTIP zorgt voor een verschuiving van productie en werkgelegenheid tussen sectoren. De voedselverwerkende industrie en de sector chemie kunnen een toename van productie en werkgelegenheid van ongeveer 5% verwachten. De metaalsector en de transportmiddelenindustrie zullen daarentegen krimpen. Dit blijkt uit analyses met het CPB-model WorldScan dat wordt gebruikt voor de analyse van langetermijnvraagstukken in de internationale economie.
De onderhandelingen tussen de EU en de VS zijn nog gaande. Om de mogelijke effecten van deze onderhandelingen in te schatten, gebruiken wij een scenarioanalyse. Verwacht wordt dat de belangrijkste economische effecten van TTIP worden gegenereerd door afschaffing van de douanerechten en gelijktrekken van regelgeving. Deze harmonisatie gebeurt zonder verlaging van de standaarden die volgens de Europese Commissie niet-onderhandelbaar zijn. In het basisscenario worden de bestaande tarieven afgeschaft en zorgt gedeeltelijke harmonisatie van de regelgeving voor een vermindering van de non-tarifaire handelsbelemmeringen met ongeveer 14%. In alternatieve scenario’s variëren wij de mate van harmonisatie, wat zorgt voor grotere of kleinere vermindering van de non-tarifaire handelsbelemmeringen.
De Nederlandse uitvoer naar de VS stijgt met 95% door de daling van tarieven en non-tarifaire handelsbelemmeringen. Dit heeft op termijn een positief effect op het bbp in Nederland van 1,7%. Deze potentiële voordelen zijn hoger dan die voor de EU en de VS (voor beide ongeveer 1% toename van het bbp). TTIP zorgt voor een verschuiving van productie en werkgelegenheid tussen sectoren, die is echter kleiner dan de normale sectorale verschuivingen. TTIP zorgt ook voor een verschuiving van de handel tussen landen. Doordat de handel tussen de EU en de VS aanzienlijk toeneemt, zal de intra-EU-handel en de handel met derde landen verminderen. Toch zullen de totale uitvoer- en inkomenseffecten op deze derde landen relatief klein zijn: de uitvoerdaling is kleiner dan een procent, de afname van het bbp blijft dicht bij nul.
De verwachte economische baten kunnen worden beschouwd als een ondergrens, omdat we geen rekening houden met de mogelijke gevolgen van de toegenomen buitenlandse directe investeringen, noch met de dynamische voordelen van handel in termen van concurrentie, innovatie en productiviteit. Deze resultaten zijn in overeenstemming met andere TTIP-studies, maar zijn afhankelijk van het uiteindelijke TTIP-akkoord.
Downloads
