Verkorting loondoorbetaling bij ziekte
CPB brengt effecten arbeidsmarktbeleid in kaart
In het boek worden ook de effecten van tientallen andere mogelijke beleidsmaatregelen in kaart gebracht, op het gebied van fiscale stimulering van de arbeidsparticipatie, socialezekerheidsuitkeringen en ontslagbescherming. Kansrijk Arbeidsmarktbeleid is het eerste deel uit de nieuwe reeks Kansrijk Beleid van de drie planbureaus, CPB, PBL, en SCP.
Maatregelen die de hoogte, het bereik en de duur beperken van de uitkeringen in de sociale zekerheid leveren vrijwel altijd meer werkgelegenheid op. Maar deze maatregelen leiden ook tot meer inkomensongelijkheid. Dit geldt bijvoorbeeld voor het verkorten van de maximale WW-duur naar 12 maanden, net als voor het beperken van de uitkeringshoogte in de diverse ziekte- en arbeidsongeschiktheidsregelingen.
Het verschil tussen tijdelijke en vaste contracten is in geen enkel ander OESO-land zo hoog als in Nederland en de doorstroming naar vaste contracten is beperkt. Maatregelen die bij de ontslagbescherming het verschil verkleinen tussen flexibele vormen van arbeid en vaste contracten, hebben een kleinere tweedeling van de arbeidsmarkt tot gevolg.
Fiscale stimulering van de arbeidsparticipatie heeft steeds minder effect in Nederland. Wel blijkt dat de keuze om wel of niet te gaan werken nog steeds gevoeliger is voor fiscale prikkels dan het aantal dagen per week waarop wordt gewerkt. Vooral moeders van jonge kinderen zijn nog fiscaal te prikkelen om (meer) te gaan werken. Een hogere inkomensafhankelijke combinatiekorting of een lager kindgebonden budget zijn voorbeelden van beleidsopties die relatief veel werkgelegenheid opleveren.
De reeks Kansrijk Beleid is een gezamenlijk initiatief van het Centraal Planbureau (CPB), het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). In de reeks worden op verschillende terreinen de effecten van beleidsmaatregelen in kaart gebracht, ten behoeve van politici en andere beleidsmakers. Afhankelijk van het onderwerp worden de delen door één of meerdere planbureaus geschreven.
Lees ook de bijbehorende CPB Notitie en CPB Achtergronddocument.
Lees ook het CPB Boek 16 'Kansrijk Arbeidsmarktbeleid' en het bijbehorende persbericht.
De structurele kosten van het inkorten van de loondoorbetalingsperiode van twee naar één jaar sec worden geraamd op 0,8 mld euro extra werkgeverslasten en een verslechtering van de overheidsfinanciën met 0,1 mld euro. Enerzijds nemen de kosten voor werkgevers af vanwege het vervallen van het tweede jaar loondoorbetaling. Anderzijds is sprake van een lastenverzwaring doordat extra WIA-instroom vervolgens langdurig in de arbeidsongeschiktheidsuitkering blijft. De WIA-premies nemen daardoor naar verwachting structureel meer toe dan de afname van de loondoorbetalingsuitgaven. Op korte termijn is dat nog niet het geval. De extra overheidsuitgaven bestaan uit meer gebruik van andere onderdelen van sociale zekerheid.
Voor (kleine) werkgevers betekent het verkorten van de loondoorbetalingsperiode dus gemiddeld hogere kosten, maar hun risico op langdurig ziekteverzuim en administratieve en organisatorische lasten die samenhangen met de re-integratie van zieke werknemers, verminderen. Voor werknemers geldt dat het verkorten van de loondoorbetaling een groter deel van de populatie een WIA-uitkering geeft, maar betekent voor sommige groepen een vermindering van inkomensbescherming. Dit geldt met name voor werknemers die minder dan 35% arbeidsongeschiktheid zijn: zij ontvangen maximaal één in plaats van twee jaar loondoorbetaling. Voor zieke werknemers die wel worden toegelaten tot de WIA, betekent het een jaar korter loongerelateerd inkomen. Verder treedt een verlies van werkgelegenheid op van ongeveer 0,3% omdat extra WIA-instroom een afname betekent van het aantal personen dat beschikbaar is voor de arbeidsmarkt.
Downloads
Auteurs
