Roads to recovery, hoofdstuk 7: Europa: uitdagingen en risico’s

De Europese economie kan in de komende tien jaar groeien. Een toename van de bestedingen, daling van de werkloosheid en geleidelijke oploop van inkomen en inflatie kunnen elkaar in een positieve spiraal versterken. Structurele hervormingen kunnen de productiemogelijkheden vergroten. Bovendien kan de aanwezige capaciteit beter worden benut. Na een zestal crisisjaren is de werkloosheid in een groot aantal lidstaten hoog en worden de beschikbare productiemogelijkheden onvoldoende benut. Het herstel wordt bedreigd door uitstel van consumptieve en overheidsbestedingen en door een negatieve spiraal van lage inflatie en uitgestelde groei.

Door structurele hervormingen op de financiële markten, de arbeidsmarkt en goederenmarkt en de interne markt voor diensten kunnen lidstaten hun productiecapaciteit vergroten. Een toename van de productiecapaciteit met meer dan 10% (ten opzichte van een situatie zonder deze hervormingen) moet mogelijk zijn, waarvan een deel in de komende tien jaar gerealiseerd zou kunnen worden. Op dit moment staan echter nog veel mensen langs de kant. Bij economische herstel en groei van de werkgelegenheid kan de werkloosheid afnemen zonder dat dit leidt tot spanning op de arbeidsmarkt en snel stijgende lonen.

Uitstel van bestedingen vormt een belangrijke bedreiging voor economie en voor herstel op de arbeidsmarkt. De Grote Recessie heeft grote gevolgen gehad voor de vermogensposities van huishoudens. Zo staan in een groot aantal lidstaten, waaronder Nederland, de hypotheken van veel huishoudens onder water. Ook de schulden van overheden zijn sterk gestegen, zowel door reddingsoperaties van banken als door stimuleringsbeleid in het begin van de crisisjaren. Een negatieve spiraal van stagnatie, lage inflatie, hoge schulden en besparingen kunnen dit potentiële herstel bedreigen.