Wonen en ruimte in drie scenario's tot 2020

De scenario's zijn ontwikkeld als onderdeel van de recente lange-termijn studie van het CPB over de Nederlandse economie. Het belangrijkste doel van dit document is om trends en knelpunten op de markt voor huisvesting en ruimte voor wonen op te sporen, rekening houdend met het bestaande huisvesting- en ruimtelijke ordeningsbeleid.

Het document bespreekt eerst de drijvende krachten achter de vraag naar woningen, dat zijn demografische ontwikkelingen, economische variabelen, sociaal-culturele trends en overheidsbeleid. Vervolgens worden de drie scenario's voor de Nederlandse economie tot 2020 besproken. Divided Europe (DE) heeft lage economische groei en een lage bevolkingsgroei, terwijl de Europese Coördinatie (EC) en Global Competition (GC) snelle economische groei en een hogere bevolkingsgroei laten zien.

Deze scenario's vormen de basis voor de berekening van de vraag naar woningen. De vraag naar woningen stijgt in alle scenario's, hoewel de economische groei minder is dan in de afgelopen 25 jaar. De grootste stijging vindt plaats in GC, de kleinste in DE. Het marktaandeel van koopwoningen en eengezinswoningen neemt toe, vooral in GC.

Het niveau en de samenstelling van de woningbouwproductie, aangevuld met schattingen voor de vraag naar ruimte per type woning, laten een onbelemmerde ruimtevraag voor woningbouw in de scenario's zien. Een confrontatie met ruimtelijk aanbod volgens het huidige beleid laat zien dat in de hoge groeiscenario's knelpunten bestaan in 2010 voor alle regio's behalve de regio Noordoost. Tot 2020 moeten aanzienlijke hoeveelheden land beschikbaar komen bovenop het huidige aanbod om aan de ruimtelijke vraag voor woningbouw te kunnen voldoen. Tenslotte worden enkele beleidsopties geanalyseerd en beoordeeld op hun vermogen oplossingen te vinden voor knelpunten.