Verkiezingsprogramma's doorgerekend: Keuzes in Kaart 2011-2015
CPB en PBL hebben verkiezingsprogramma's geanalyseerd
De programma's weerspiegelen de uiteenlopende keuzes die partijen voorstaan. De vandaag openbaar gemaakte publicatie 'Keuzes in Kaart 2011-2015 - effecten van negen verkiezingsprogramma's op economie en milieu' presenteert de gevolgen van de partijprogramma's voor de overheidsfinanciën, de koopkracht en de werkgelegenheid. Ook zijn analyses gemaakt op het gebied van bereikbaarheid, energie en klimaat, natuur, onderwijs, woningmarkt en zorg.
Unieke Nederlandse traditie
Het is de zevende keer dat het CPB de verkiezingsprogramma's heeft geanalyseerd op verzoek van partijen. Deze traditie, waarin Nederland uniek is, is in 1986 gestart, toen alleen voor CDA, PvdA en VVD. In de loop der jaren is het aantal partijen toegenomen. Dit keer hebben naast de genoemde drie partijen ook SP, PVV, GroenLinks, ChristenUnie, D66 en SGP gevraagd om een analyse.
De milieu-effecten zijn eerder al wel apart geanalyseerd door het Milieu- en Natuurplanbureau, een voorloper van het PBL. Dit keer hebben CPB en PBL voor het eerst gezamenlijk een analyse gemaakt van de verkiezingsprogramma's.
Doel van de 'doorrekening'
De analyse van de verkiezingsprogramma's is geen goedkeuringsstempel of stemadvies. Doel is om op een objectieve wijze de programma's vergelijkbaar te maken, met daarbij een overzicht van de effecten op economie en milieu. Dat de planbureaus de gevolgen van voorgestelde maatregelen inzichtelijk maken, is dienstverlening aan kiezers en partijen. Het is aan de kiezer om te bepalen welke gevolgen hem het meest aanspreken.
De ervaring leert dat Keuzes in Kaart ook in het formatieproces na de verkiezingen een nuttige bron van informatie is. Bij alle politieke verschillen van inzicht die er uit de aard der zaak bestaan tussen partijen, vergemakkelijkt de analyse een goede informatie-uitwisseling tussen partijen over de gevolgen van hun programma's. Als de partijen hier gebruik van maken, dan kan dit een handvat bieden bij het formuleren van een regeerakkoord.
Lees hier het bijbehorende persbericht.
In 'Keuzes in Kaart' worden ook de gemiddelde inkomenseffecten en de werkgelegenheidseffecten op lange termijn in kaart gebracht. Daarnaast analyseren de planbureaus de effecten op een aantal specifieke terreinen: bereikbaarheid; klimaat en energie; landbouw, natuur en landschap; onderwijs en innovatie; woningmarkt; zorg.
Hoofdstukindeling
De opzet van deze publicatie is als volgt. Hoofdstuk 1 schetst de achtergonden en aanpak. Hoofdstuk 2 geeft een samenvattend overzicht op hoofdlijnen. Hoofdstukken 3 tot en met 11 schetsen per partij het voorgestelde beleid, de ex-ante budgettaire effecten, de effecten op koopkracht en winst, de effecten op de werkgelegenheid op lange termijn en de houdbaarheid van de overheidsfinanciën. Deze hoofdstukken geven verder een analyse van de effecten op bereikbaarheid, milieu, natuur, onderwijs en zorg. De bijlagen zijn in een apart document ondergebracht.
De bijlagen per partij geven een overzicht van de concreet voorgestelde beleidsmaatregelen. Daarnaast zijn er nog enkele bijlagen met toelichting op de aanpak van de analyse en met overzichten van de maatregelen en effecten van alle partijen op een bepaald beleidsterrein.
U kunt de publicatie hieronder ook in delen downloaden: