11 februari 2025

De effecten van fietsinfrastructuur op wonen, werken en reizen

Fietspad helpt forens de auto uit

Persbericht
De aanleg van fietspaden in Nederland heeft ervoor gezorgd dat meer mensen op de fiets naar hun werk gaan. De groep forensen die fietst naar het werk stijgt dankzij de paden van 20% naar rond de 25% - een toename van ongeveer 350.000 fietsers. Daarnaast zijn mensen dichter bij hun werk gaan wonen, waardoor de gemiddelde woon-werkafstand 6% kleiner is. Ook zijn steden compacter geworden door de veranderde infrastructuur. Dit blijkt uit onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB).
Fietsende mensen bij Amsterdam Centraal

Het onderzoek kijkt specifiek naar vrijliggende fietspaden; fietspaden langs drukke wegen met een duidelijke scheiding tussen de weg en het fietspad. Om de invloed van fietspaden op wonen, werken en reizen te analyseren, vergeleek het CPB in een modelanalyse de huidige situatie met een scenario zonder deze infrastructuur. Een opvallende conclusie is dat hoewel fietspaden vaak de plaats innemen van rijstroken, het aantal opstoppingen van autoverkeer niet toeneemt. 

Aantrekkelijker fietsverkeer

De fietspaden maken het aantrekkelijker om op de fiets naar het werk te gaan. Fietsers hoeven minder om te rijden door bijvoorbeeld woonwijken, wat hun reistijden verkort. Meer forensen pakken daarom de fiets in plaats van de auto en gaan dichter bij hun werk wonen. De fietspaden zijn zo niet alleen van invloed op het verkeer, maar op de lange termijn ook op wáár in Nederland mensen gaan wonen en werken. Zo worden steden compacter, met hogere bevolkingsdichtheden en een groter banenaanbod. De toegenomen vraag naar woningen in de stad werkt door in hogere vierkantemeterprijzen. 

Geen extra files

Fietspaden komen in de stad vaak in de plaats van rijstroken voor auto’s, omdat in steden de ruimte voor infrastructuur beperkt is. Toch leidt dit niet tot meer verkeersopstoppingen, omdat forensen op de langere termijn overstappen van de auto naar de fiets. Deze verschuiving compenseert het verlies aan ruimte op de weg voor auto’s.

Een hogere gemiddelde fietssnelheid, bijvoorbeeld door elektrische fietsen, kan deze effecten verder versterken. Met name in steden kan dit leiden tot nog meer fietsgebruik en kortere reisafstanden. Wel moet daarbij rekening worden gehouden met de verkeersveiligheid.
 

Contactpersonen

.

Auteurs

Hans Koster VU
Jos van Ommeren VU