Beschermen van gelijke toegang tot scholen
Centrale coördinatie en betere informatie kunnen gelijke toegang tot school bevorderen
Op dit moment ontbreekt een nationaal toelatingsbeleid voor het primaire en voortgezet onderwijs, omdat de wettelijke bevoegdheid voor plaatsing van leerlingen bij de schoolbesturen ligt. Elke school kan eigen regels hanteren. Dit kan ertoe leiden dat niet alle ouders de plaatsingsregels van de scholen kennen en doorzien en daardoor minder kans hebben om hun kind op hun favoriete school te plaatsen. Het is efficiënter als schoolbesturen de toelating samen coördineren. Daarvoor zijn duidelijke afspraken en plaatsingsmethoden nodig.
Richtlijnen
Als scholen bereid zijn de toelating gezamenlijk te coördineren, kunnen gemeenten een ondersteunende rol spelen bij het ontwerp en uitvoering van het toelatingsbeleid. Daarnaast kan de overheid met richtlijnen komen voor betere informatievoorziening aan de ouders, de timing van het inschrijfmoment en het gebruik van bepaalde voorrangsregels.
Plaatsingsmethoden
Het CPB onderzocht drie bruikbare mechanismen die gehanteerd kunnen worden bij het eerlijk verdelen van schaarse plekken op scholen in een regio. Elke methode heeft voor- en nadelen. Welke methode het meest passend is, hangt af van de criteria die scholen, gemeenten, ouders en leerlingen belangrijk vinden. Een praktische handleiding voor de keuze en uitwerking van plaatsingsmethoden kan gemeenten en schoolbesturen helpen, zodat zij deze niet zelf hoeven op te stellen.
Downloads
De drie toepasbare mechanismen zijn het Serial Dictatorship-mechanisme, het Boston-mechanisme en het Deferred Acceptance-mechanisme. Het Serial Dictatorship-mechanisme is eenvoudig en intuïtief, maar kan geen rekening houden met voorrangsregels voor bijvoorbeeld broertjes of zusjes of leerlingen uit een bepaald postcodegebied. Het Boston-mechanisme kan voorrangsregels wel meenemen, maar lokt strategisch gedrag uit, waarbij kinderen van minder goed geïnformeerde ouders vaker slechter af zijn. Het Deferred Acceptance-mechanisme is strategiebestendig, maar is complex om uit te leggen.