‘Ga problemen te lijf met evidence based beleid’
De lezing zelf werd gehouden door Diederik Samsom, voormalig PvdA-politicus en kabinetschef van eurocommissaris Frans Timmermans. Samsom sprak over een nieuwe omwenteling in de samenleving: een technologische revolutie (robotisering, AI) in combinatie met het streven naar een duurzamere economie. Hij vroeg zich af: hoe zorgen we hierbij dat de verschillen tussen arm en rijk hierbij niet te groot worden?
“Ontwikkel evidence based beleid dat past bij de probleemanalyse”, is de stelling van Van Geest. “Zodat we problemen goed kunnen doorgronden en geen verbanden over het hoofd zien. En misschien zelfs nieuwe onvermoede verbanden ontwaren. Onderzoek, experimenten en evaluaties, het klinkt misschien kil, maar de resultaten kunnen hartverwarmend zijn.”
Stootkussen
“Beleid moet zich niet alleen richten op de grote gemene deler”, zo vervolgde de CPB-directeur, “maar zich vooral rekenschap geven van de groepen die veranderingen het hoofd moeten bieden. Technologie hoeft niet per se het probleem zijn, maar meer dat mensen niet altijd goed zijn toegerust om de veranderingen te absorberen. De oplossing ligt in de richting van een betere trampoline of stootkussen voor groepen die dat nodig hebben. Levenslang leren, sociale zekerheid en eerlijke belastingheffing om dat te kunnen financieren.”
Prijsprikkels
Klimaatverandering kan de overheid het beste tegengaan met gedragsverandering via prijsprikkels, meent Van Geest. Oftewel de vervuiler betaalt. Ze zei er wel bij dat lage inkomens relatief veel geld aan energie besteden en dus relatief veel betalen voor vervuiling. “Verandering veroorzaakt pijn. Dat moeten we niet toedekken maar inzichtelijk maken. Via beleid kun je waar nodig compenseren.”
Lees het hele coreferaat van Laura van Geest en de lezing van Diederik Samsom.