Neerwaartse loonrigiditeit in Nederland: hoe te meten en bij welke groepen speelt het?

Neerwaartse loonrigiditeit kan in perioden van vraaguitval dus leiden tot extra baanvernietiging en werkloosheid. Alhoewel loonrigiditeit een belangrijk onderwerp is, is men het er in de literatuur niet helemaal over eens hoe loonrigiditeit gemeten moeten worden. Met deze studie dragen we bij aan dit debat. We vergelijken drie methoden die in de literatuur voor het meten van neerwaartse loonrigiditeit vaak worden gehanteerd. We concluderen dat van deze drie methoden er één uitspringt die het beste loonrigiditeit meet, de zogenaamde ‘model-based’-methode. Deze methode lijkt het best omdat de aannames die nodig zijn om deze methode toe te passen, het meest realistisch zijn en omdat deze methode voldoende corrigeert voor meetfouten in lonen.

Vervolgens is onderzocht welke kenmerken van werknemers en bedrijven samenhangen met neerwaartse loonrigiditeit. We vinden dat loonrigiditeit ongelijk verdeeld is over groepen werknemers: loonrigiditeit is in Nederland positief gerelateerd aan leeftijd, opleidingsniveau, vaste contracten, voltijdscontracten en werkzaam zijn in bedrijven die niet krimpen in termen van werkgelegenheid. Het lijkt er dus op dat groepen met een sterkere positie op de arbeidsmarkt er het meest in slagen loondalingen te voorkomen. Verder is de gemeten loonrigiditeit in Nederland vergeleken met cijfers voor andere landen. We vinden dat de neerwaartse nominale loonrigiditeit (weerstand tegen een daling van het loon in euro's) in Nederland relatief laag is ten opzichte van het gemiddelde dat voor andere landen is gevonden. De neerwaartse reële loonrigiditeit (weerstand tegen een loonstijging die achterblijft bij de inflatie) is in Nederland echter relatief hoog in internationaal perspectief.