De match tussen onderwijs en werk: wat kunnen we leren van de Duitse leerlingwezen?

Dit systeem van duaal onderwijs wordt beschouwd als een belangrijke factor voor de hoge kwaliteit van de beroepsbevolking in Duitsland en de lage jeugdwerkloosheid. In Nederland, bestaat duaal onderwijs ook, maar full-time onderwijs op scholen is populairder. Dit onderzoeksmemorandum analyseert voor beide landen de sterke en zwakke punten bij de vorming van menselijk kapitaal met betrekking tot de prestaties van de arbeidsmarkt en richt zich op de inhoud, organisatie en financiering van het duale beroepsonderwijs op hoger secundair onderwijs. Het maakt deel uit van een onderzoek van het Centraal Planbureau, dat vergelijkingsanalyses maakt van de prestaties van de Duitse en Nederlandse economieën. De hier weergegeven informatie is gebaseerd op een overzicht van recente literatuur. Bovendien heeft het Federaal Instituut voor Beroepsopleiding (BIBB) in Berlijn veel informatie verstrekt over het Duitse onderwijssysteem. Voor het Nederlandse systeem, heeft het Nationaal Centrum voor Innovatie van beroepsonderwijs en -opleiding (CIBB) in 's Hertogenbosch nuttige achtergrondinformatie verstrekt.

De analyse concludeert dat het Duitse duale systeem zich inderdaad onderscheidt van het Nederlandse systeem als het gaat om de relatie tussen onderwijs en arbeidsmarkt, ondanks enkele zwakke punten van het Duitse systeem (die vaak overdreven worden aangeduid als een educatieve crisis). Om die reden kan het duale systeem in Duitsland worden beschouwd als een model voor onderwijsvernieuwingen in Nederland, waar een sterkere koppeling tussen onderwijs en werk nodig is. Hoewel het heel onrealistisch zou zijn om te veronderstellen dat het Duitse systeem in een keer kan worden toegepast in Nederland, kunnen sterke elementen eruit worden beschouwd als te leren lessen voor de Nederlandse onderwijsvernieuwingen. De belangrijkste sterke elementen van het Duitse systeem zijn prikkels voor werknemers en werkgevers om mee te doen met het systeem, evenals de duidelijke waarde van het geschoolde arbeider certificaat op de arbeidsmarkt: elementen die niet in dezelfde mate vertegenwoordigd zijn in het Nederlandse onderwijssysteem. Zwakke elementen van het Duitse systeem kunnen ook worden beschouwd als lessen, omdat deze elementen moeten worden vermeden bij het vervangen van het Nederlandse onderwijssysteem. Doodlopende banen voor geschoolde werknemers, verschillen tussen bedrijven inzake de kwaliteit van de interne bedrijfstraining en moeilijkheden bij het absorberen van wisselende aantallen jongeren in het duale systeem zijn de belangrijkste problemen waarmee het Duitse systeem wordt geconfronteerd.

Dit is een Engelstalige publicatie.