16 maart 2022

Verdieping Centraal Economisch Plan 2022

In somber scenario kan aanhoudende dreiging ook Nederlandse economie hard raken

Persbericht
Als de oorlog in Oekraïne naast een hogere energieprijs ook een daling van de wereldhandel en de investeringsbereidheid veroorzaakt, dan kan de Nederlandse economie dit jaar in een kortdurende recessie belanden. Dat blijkt uit een scenario dat het Centraal Planbureau heeft opgenomen in de vandaag gepubliceerde Verdieping CEP 2022, in aanvulling op de twee inflatiescenario’s die vorige week in het Centraal Economisch Plan 2022 zijn opgenomen.
Verdieping CEP 2022

Het aanvullende scenario is bedoeld om mogelijke effecten te illustreren van de oorlog op de economie: net als in het begin van de coronapandemie is er momenteel sprake van fundamentele onzekerheid die van buiten de economie afkomstig is. Het scenario dient dan ook niet te worden opgevat als vervanging van de basisraming en ook niet als ‘worst case’: andere scenario’s zijn eveneens denkbaar, in het bijzonder een situatie  waarin de toevoer van olie en gas uit Rusland drastisch wordt beperkt. In zo’n scenario zal de economie waarschijnlijk nog harder worden geraakt. Maar ook gunstiger scenario’s zijn denkbaar.

In het scenario is verondersteld dat de oorlog leidt tot langdurig hoge energie- en grondstoffenprijzen en  lagere bestedingen in diverse Europese economieën. Dit raakt de wereldhandel en daar heeft Nederland als handelsland last van. Daarnaast zijn negatieve gevolgen voor het consumenten- en producentenvertrouwen verondersteld, als gevolg van aanhoudende onzekerheid. In het scenario leidt dit tot een aantal kwartalen krimp van het bbp. Op jaarbasis bedraagt de groei in 2022 dan 1,9% en in 2023 is die nihil. De werkloosheid loopt op tot 4,8% in 2023. De inflatie neemt in dit scenario toe tot bijna 8% in 2022, wat de koopkracht verder doet verslechteren tot -5,1%. Hierbij is nog geen rekening gehouden met de accijnsverlaging en hogere compensatie voor lagere inkomens die het kabinet vorige week aankondigde.

Het scenario is opgenomen in een nieuwe publicatie van het CPB, de Verdieping CEP 2022, die als aanvulling verschijnt op het vorige week gepubliceerde Centraal Economisch Plan (CEP). De Verdieping CEP 2022 bevat naast het genoemde scenario meer details over de raming in het CEP, en aanvullende informatie over aannames en onzekerheden rond de raming.

Veelgestelde vragen en antwoorden

Waarom publiceert het CPB een verdiepingsdocument bij het Centraal Economisch Plan? 
Het CEP bevat de hoofpunten van de CPB-raming. Het verdiepingsdocument geeft onderbouwende analyses, verantwoording over de totstandkoming van de raming en meer achtergrond over onzekerheden en aannames.

Waarom wordt er in het aanvullende scenario geen rekening gehouden met de maatregelen die het kabinet heeft genomen om de stijgende energieprijzen te compenseren? 
Het scenario is bedoeld om mogelijke effecten te illustreren van de oorlog op de economie. Er is geen nieuwe raming gemaakt, ook niet voor inflatie en/of koopkracht. Door het zo te doen, zijn de uitkomsten goed vergelijkbaar met die van de basisraming en de twee andere scenario’s, waar de maatregelen ook niet in zijn verwerkt.

Het Centraal Planbureau heeft op 9 maart jl. het Centraal Economisch Plan (CEP) 2022 gepubliceerd. Dit Verdiepingsdocument biedt meer achtergronden bij de raming van het macro-economisch beeld, de overheidsbegroting en de koopkracht. Naast een cijfermatige onderbouwing wordt ook stilgestaan bij de relevante aannames en onzekerheden rondom deze cijfers.

Verder bevat dit Verdiepingsdocument in hoofdstuk 4 een scenario met een indicatie van de economische gevolgen in het geval van aanhoudende dreiging en onzekerheid als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Dit scenario is bedoeld om mogelijke effecten te illustreren: net als in het begin van de coronapandemie is er momenteel sprake van fundamentele onzekerheid die van buiten de economie afkomstig is. Het scenario dient dan ook niet te worden opgevat als vervanging van de basisraming en ook niet als ‘worst case’: andere scenario’s zijn eveneens denkbaar, in het bijzonder een situatie waarin de toevoer van olie en gas uit Rusland drastisch wordt beperkt. In zo’n scenario zal de economie waarschijnlijk nog harder worden geraakt. Maar ook gunstiger scenario’s zijn denkbaar.