MICSIM - Een microsimulatiemodel met gedrag voor de analyse van wijzigingen in het belasting- en uitkeringsstelsel in Nederland
Bekijk ook de bijbehorende presentaties (Jongen, Blundell, Figari en Decoster).
De kern van het model is een discreet keuzemodel voor het arbeidsaanbod. Wij schatten de voorkeuren voor een groot aantal groepen met behulp van een uitzonderlijk grote en rijke administratieve dataset van Nederlandse huishoudens. Wij vinden dat mannen binnen paren een veel kleinere arbeidsaanbodelasticiteit hebben dan vrouwen binnen paren, in het bijzonder als er jonge kinderen aanwezig zijn. Bovendien is de cross-elasticiteit van de vrouwen binnen stellen niet te verwaarlozen. De arbeidsaanbodelasticiteit is relatief hoog voor alleenstaande ouders met jonge kinderen, veel lager voor alleenstaande ouders met oudere kinderen, en is ook relatief laag voor alleenstaanden zonder kinderen. De beslissing om al dan niet deel te nemen op de arbeidsmarkt is meer afhankelijk van financiële prikkels dan de beslissing over het aantal uren per week. Echter, voor vrouwen binnen koppels met jonge kinderen is de ‘gewerkte-uren-per-weekbeslissing’ ook gevoelig voor financiële prikkels.
We illustreren de werking van het model met een aantal beleidssimulaties. Omdat intensieve margereacties klein zijn en de cross-effecten van het inkomen van de man op het arbeidsaanbod van de vrouw niet te verwaarlozen zijn, is de impact van de marginale belastingtarieven op het totaal aantal gewerkte uren beperkt. Omdat de extensieve marge gevoeliger is voor prikkels, hebben veranderingen in de sociale bijstand en arbeidskortingen grotere effecten op het arbeidsaanbod. Een belastingkorting die vooral is gericht op de lagere inkomens, is effectiever voor een hoger arbeidsaanbod dan een belastingkorting voor alle inkomens. Daarnaast zijn de fiscale prikkels om te werken voor moeders met jonge kinderen bijzonder effectief. Kinderopvangsubsidie is ook een impliciete subsidie voor het arbeidsaanbod van moeders met jonge kinderen, maar deze subsidies zijn duur voor de overheid, omdat ze de substitutie van informele naar formele opvang bevorderen.