Leider of volger? Interactie tussen overheids- en marktlonen

Uit dit onderzoek voor Nederland over de periode 1980-2012 blijkt dat de ontwikkeling van de overheidslonen en die van de marktlonen aan elkaar zijn gerelateerd. Meer precies volgt de ontwikkeling van de overheidslonen die van de marktlonen. Het omgekeerde is niet het geval: de marktlonen volgen de overheidslonen niet. Wanneer de overheidslonen door een schok toenemen (of afnemen) ten opzichte van de markt is dit effect slechts tijdelijk. Na circa vier jaar is de schok uitgewerkt en is de toename van de overheidslonen tenietgedaan. Een schok waardoor de márktlonen toenemen, heeft daarentegen wel een permanent effect; zowel de marktlonen als de overheidslonen nemen dan structureel toe.

Wanneer de uitkomsten kunnen worden doorgetrokken naar de toekomst, betekent het wegebben van een schok op de overheidslonen dat een nullijn voor ambtenaren slechts tijdelijk zal leiden tot het achterblijven van de overheidslonen bij die van de markt. De besparing voor de overheid als werkgever zal dan ook slechts tijdelijk zijn. Voor het structureel terugdringen van het overheidstekort zijn dan andere maatregelen noodzakelijk.

Lees ook CPB Policy Brief 2014/12 'Overheidslonen volgen marktlonen'.