24 maart 2021

Geld moet stromen? De verkoop van energiebedrijven door gemeenten

Gemeenten besteden extra inkomsten vooral aan sociaal domein

Persbericht
Sinds 2015 kiezen gemeenten vooral voor extra uitgaven in het sociaal domein als zij meer geld te besteden hebben. Tot 2015 werden extra beschikbare middelen juist vaker besteed in het fysiek domein, in het bijzonder aan de ontwikkeling van bouwgrond. Dit blijkt uit het onderzoek ‘Geld moet stromen? De verkoop van energiebedrijven door gemeenten’ van het Centraal Planbureau dat vandaag is gepubliceerd..
elektriciteitsmasten in de avondzon

Het CPB onderzocht wat 262 gemeenten hebben gedaan met in totaal 11 miljard euro aan opbrengsten uit de verkoop van energiebedrijven. Deze gemeenten hebben het geld in ongeveer tien jaar tijd uitgegeven aan extra gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening, onderwijs, bouwgrondexploitatie, en cultuur en recreatie. De lokale belastingen zijn niet gewijzigd na de verkoop.

De privatiseringsgolf van energiebedrijven aan het begin van de 21e eeuw betekende een eenmalige meevaller voor gemeenten die om historische redenen aandelen hadden in deze bedrijven. Gemeenten die deze meevaller niet hadden, hebben hun uitgaven in de periode 2005-2019 gemiddeld minder laten stijgen dan gemeenten die deze meevaller wel hadden. Vanaf 2015 kregen gemeenten nieuwe taken in het sociaal domein door de invoering van de Jeugdwet, de Wmo 2015 en de Participatiewet. De uitgaven in het sociaal domein stegen vanaf dat jaar in alle gemeenten, maar ze stegen minder hard in gemeenten die minder of geen opbrengst hadden uit de verkoop van energiebedrijven.

Auteurs

Luc Benda
Gijs Roelofs
Maarten Allers

Lees meer over