Decemberraming 2016: economische vooruitzichten 2017
Balanced budget under continuing economic recovery
Go straight to the data.
Household consumption is the main driving force behind the economic growth in the Netherlands. The disposable income of households will increase thanks to the ongoing rise in employment, in combination with real wage increases. The strong growth in the housing market forms an additional stimulus for consumption.
The decrease in unemployment of 2016 is projected to continue in 2017, when around 475,000 people are expected to be unemployed; which is 65,000 less than in 2016. Employment will increase next year by 120,000 people, following the 2016 increase of 100,000. This projected increase will mostly be due to companies in the market sector; the number of employees in the public sector (health care and government) will remain stable.
For 2017, the projected increase in purchasing power of 0.7% is less strong than that of 2016. Although the rise in contract wages will remain the same in both years, inflation is projected to increase in 2017. Next year’s developments in the taxes and social security contributions will be less positive for purchasing power. The higher nominal health care insurance premium will have a negative impact on purchasing power, but this will be compensated by higher health care benefits for lower income households.
In 2017, after many years of deficit, the budget will be balanced. Revisions to the previous September projections are mainly due to better than expected tax revenues from VAT, labour tax and corporate income tax, as well as to more favourable economic prospects for the coming year. The debt ratio will decline, for the first time since 2010, to below the Maastricht norm of 60% of GDP.
Het economisch herstel zet door. De productie per hoofd van de bevolking is eind 2016 terug op het niveau van 2008, na een dubbele dip in 2009 en 2012-2013. Eind 2017 geldt dit ook voor de werkgelegenheid in personen. Een periode van acht à negen jaar voordat de economie terugkeert op het pre-crisisniveau is voor Nederlandse begrippen uitzonderlijk lang, maar komt na een financiële crisis regelmatig voor. De vorige keer dat het herstel in Nederland lang duurde, zij het zonder financiële crisis, was in de jaren tachtig van de vorige eeuw, waarin het bbp na drie jaar en de werkgelegenheid na vijf jaar op het oude niveau terug was. De werkloosheid daalt sterk, maar ligt nog wel boven het langjarig gemiddelde van ruim 5% en zeker boven het lage niveau van 4% in 2008. Naast het herstel van de werkgelegenheid is ook het arbeidsaanbod in de periode 2008-2017 toegenomen.
De consumptie levert, met een groei van 2,1%, de belangrijkste bijdrage aan de economische groei in 2017. Huishoudens passen hun bestedingen geleidelijk aan hun inkomen aan. De inkomensgroei van de afgelopen twee jaar wordt deels volgend jaar uitgegeven, zodat de spaarquote daalt. De positieve ontwikkelingen op de woningmarkt geven een stimulans aan de consumptie, zowel vanuit de uitgaven die gepaard gaan met inrichting en verhuizing, als vanuit de positieve vermogensontwikkeling als gevolg van de stijgende huizenprijs. De gunstige ontwikkeling op de huizenmarkt is ook duidelijk zichtbaar in de investeringen in woningen die voor het derde jaar op rij uitbundige groei noteren, ook al is die minder uitbundig dan in de afgelopen twee jaren. Naast consumptie en investeringen in woningen dragen ook de bedrijfsinvesteringen, overheidsbestedingen en uitvoer positief bij aan de economische groei.
Internationaal gezien is er gematigde handelsgroei, lage rente en inflatie en veel onzekerheid. De wereldhandel groeit in 2017 voor het zesde jaar op rij minder hard dan het wereld-bbp. De inflatie in de eurozone trekt iets aan ten opzichte van 2016 en komt uit op 1,0%. De lange rente blijft staan op 0,1%.[1] Beleidsonzekerheid in de Europese Unie en de Verenigde Staten en aanhoudende zwakte van economieën in de eurozone vormen belangrijke risico’s voor de economische groei.
De overheidsbegroting is volgend jaar in evenwicht; na een reeks van begrotingstekorten vanaf 2009. De bijstelling ten opzichte van de MEV-raming is vooral het gevolg van belastingmeevallers en gunstige economische vooruitzichten voor komend jaar. De mediane statische koopkracht verbetert in 2017 met 0,7%.