Doelmatigheid in de curatieve zorg
Lees ook de CPB Policy Brief 2015/12 en het bijbehorende persbericht.
De gezondheidszorg levert een grote bijdrage aan onze welvaart. Gezonde mensen leven langer, hebben een betere kwaliteit van leven en kunnen langer bijdragen aan de samenleving. Kwaliteit speelt daarbij een belangrijke rol, meer kwaliteit leidt tot hogere baten van zorg. Naast goede gezondheidszorg willen we ook betaalbare gezondheidszorg. Om tot goede en betaalbare gezondheidszorg te komen is het belangrijk om doelmatigheid na te streven. Dat betekent dat er geen verspilling van middelen mag zijn bij het uitvoeren van behandelingen en dat de middelen daar worden ingezet waar ze de meeste gezondheidswinst opleveren.
Dit achtergronddocument geeft aanvullende informatie bij de policy brief “Vijf aanknopingspunten voor doelmatigheid in de curatieve zorg” (Douven et al. 2015c). Het achtergronddocument gaat dieper in op de empirische literatuur over kwaliteit en doelmatigheid, op de theoretische literatuur over marktfalen en bespreekt de rol van de overheid in het verbeteren van doelmatigheid in de curatieve zorg. De bijbehorende policy brief formuleert, op basis van de analyse in het achtergronddocument, vijf aanknopingspunten voor overheidsbeleid gericht op het verbeteren van doelmatigheid.
Eerst geeft het achtergronddocument een uitgebreide beschrijving van het begrip doelmatigheid en de relatie tussen doelmatigheid en kwaliteit. Daarna wordt de Nederlandse curatieve zorg, op macroniveau, vergeleken met de curatieve zorg in de Verenigde Staten (VS) en het Verenigd Koninkrijk (VK). Het doel hierbij is niet om een definitief oordeel te vellen over doelmatigheid, maar vooral om vanuit de beschikbare informatie een beter beeld te krijgen van verschillen in doelmatigheid tussen Nederland en de VS en het VK.
Het tegengaan van ondoelmatigheid in de curatieve zorg heeft de overheid grotendeels overgelaten aan de spelers op de verschillende markten binnen de zorg (zorgleveringsmarkt, zorgverzekeringsmarkt en de inkoopmarkt). De overheid moet de spelers in de zorg stimuleren in hun zoektocht naar meer doelmatigheid door voor de optimale randvoorwaarden te zorgen. Daarnaast moet de overheid zich continu afvragen hoeveel aan gezondheidszorg te besteden. De overheid kan beïnvloeden hoeveel collectief aan de gezondheidszorg wordt besteed, door bijvoorbeeld aanpassingen in het basispakket voor de zorgverzekering in te voeren.
Dit achtergronddocument is als volgt opgebouwd. Hoofdstuk 2 licht het begrip doelmatigheid toe en bespreekt de verschillende dimensies van doelmatigheid. Hoofdstuk 3 geeft een kwantitatief beeld van de huidige staat van doelmatigheid van de Nederlandse gezondheidszorg. In hoofdstuk 4 zijn de oorzaken van ondoelmatigheid beschreven. Hoofdstuk 5 sluit af met de rol van de overheid in het vergroten van doelmatigheid.