The global economy is flourishing, but also faces certain risks. The global economy is projected to grow by 3.9% in both 2018 and 2019, and world trade will increase by 4.4% in both years. Growth will be widespread, with the exception of the United Kingdom that will lag behind the eurozone. The low pound sterling is affecting purchasing power of UK households and the Brexit is discouraging investments. However, the eurozone has its own vulnerabilities, such as a number of weak banks, the ECB’s limited policy scope in case of a new shock, as well as political uncertainties. Despite the downward risks —also outside Europe— there are no concrete signs of global economic growth already having reached its peak.  

The Dutch labour market is tightening. In 2019, unemployment will decrease to 3.5%, its lowest point since 2001. The strong growth in employment can easily absorb the increase in labour supply. Companies more often are offering permanent labour contracts and pay higher wages to either attract or hold on to staff.  Rising labour costs and a higher low VAT tariff will cause inflation to increase to 2.4% in 2019. Median static purchasing power will increase by 1.6% in 2019, due to various fiscal measures — which is an improvement compared to the 0.6% increase in 2018.  

The budgetary balance is not improving, despite the economic boom.  Already implemented policy, higher health care expenditure and increases in spending on education and defence will cause government expenditure to increase by 3.5% in 2018 and 2.4% in 2019. Although tax revenues will increase, the already flourishing economy on balance will be stimulated even further by increased spending on education and defence. In 2018 and 2019, budget surpluses will be 0.7% and 0.9% of GDP, respectively, following the 1.1% of 2017. Future decision-making around natural gas extraction from the Groningerveld will have a negative impact on public finances and economic growth — this has not yet been included in these projections, due to the related uncertainties. 

De Raad van State heeft er in zijn aanbiedingsbrief van het advies over de begroting 2016 aan de minister van Financiën op gewezen dat toetsing aan de Europese begrotingsregels moeilijk is wanneer de meerjarige begrotingsramingen zijn gebaseerd op een verouderd economisch beeld. Dit geluid is overgenomen in het advies van de Studiegroep Begrotingsruimte . In de bijlage met de begrotingsregels bij de startnota van het huidige kabinet  wordt bevestigd dat het CPB jaarlijks een actualisatie van een meerjarige raming maakt, om de kwaliteit en actualiteit van de begrotingsramingen van het kabinet te verbeteren. 

Volgens de Wet houdbare overheidsfinanciën dient het begrotingsbeleid gevoerd te worden op basis van macro-economische ramingen van de relevante variabelen van het CPB. De rollende raming verlengt de kortetermijnraming (tot en met jaar t+1) met drie jaar in een technisch scenario. Ze verbetert de kwaliteit van de meerjarige begrotingsramingen van het kabinet door trendbreuken in het meerjarigcijferbeeld te voorkomen. Tot dusver werden voor het lopende en volgende jaar actuele macro-economische cijfers gebruikt, terwijl voor de latere jaren in de kabinetsperiode alleen de jongste middellangetermijnverkenning, veelal die op basis van het Regeerakkoord, beschikbaar was. Voor de jaren na de kabinetsperiode werden ad-hoc-veronderstellingen gemaakt. 

Daarnaast maakt de rollende raming het voor het kabinet mogelijk om beter te voldoen aan de Europese rapportageverplichtingen en (zelf) te toetsen aan Europese begrotingsafspraken. Nederland moet jaarlijks het Stabiliteitsprogramma over de stand van zaken van de overheidsfinanciën naar de Europese Commissie sturen. Voor dit Stabiliteitsprogramma zijn cijfers tot en met jaar t+3 vereist. 

De rollende raming wijkt af van de andere ramingen van het CPB: de kortetermijnraming en de middellangetermijnverkenning (mlt). Bij een kortetermijnraming wordt een inschatting gemaakt van de ontwikkeling van de conjunctuur, terwijl het technisch scenario vanaf jaar t+2 in de rollende raming geen conjuncturele raming bevat. In plaats daarvan tendeert het technisch scenario, net zoals de mlt, naar een gesloten output gap.

De rollende raming wordt opgesteld met het oog op het Europese Semester en is dan ook minder uitgebreid dan een middellangetermijnverkenning van het CPB. De rollende raming beperkt zich tot een technisch scenario van de economische en budgettaire grootheden en maakt geen update van de gini-coëfficient, de koopkracht en de houdbaarheid, waar dat in een mlt wel gebeurt. 

This document compares the old CPB practice with several alternative forecasting methods for long-term interest rates, and evaluates these methods on the basis of three criteria: (1) forecasting accuracy, (2) internal consistency between short term and medium term, and (3) internal consistency between forecasting short and long-term interest rates. Alternative forecasting methodologies include: the random walk, the term structure, the forward interest swap rates,  and two univariate methods (AR(1) and AR(2)). Additionally, we also construct forecasts based on different combinations of  the afore-mentioned methods. 

Our empirical analyses show that the random walk always performs the best in terms of forecasting accuracy, whereas the forward swap rates have the highest forecasting accuracy except for statistical models (random walk and both AR models). The results are robust in the post-break period and in the presence of the forecast combination. However, we don’t choose the random walk to project long-term interest rates, because random walk projection tends to lead to an inverted yield curve without any economic background. For the old CPB practice, it does not satisfy evaluation criteria (2) and(3), and it provides lower forecasting accuracy than the forward swap rates. 

The forward swap rate is a good predictor that meets all criteria. Compared to the other methods this method has several advantages: first, it is consistent for short term and medium term periods; second, both the short-term and long-term forecasts are based on market information; third, it provides higher forecast accuracy than the old CPB practice; finally, the choice of the swap rate is consistent with the current practice of the European Commission to project the long-term rate. Therefore, starting in CEP 2018 we adopt the forward swap rate to project long-term interest rates.

Dit achtergronddocument verkent de inkomenseffecten van het al ingezette energiebeleid tot aan 2030, inclusief de mogelijke gevolgen van het nog te sluiten klimaatakkoord. Met nadruk wijzen we vooraf op het verkennende karakter van de simulaties, met name de scenario’s die we doorrekenen van een nog te sluiten klimaatakkoord. Een beperking in de analyse is dat we (zoals gebruikelijk) de statische koopkrachtdefinitie hanteren voor het berekenen van de inkomenseffecten. Dat wil zeggen dat we geen rekening houden met de precieze effecten van het beleid op het energieverbruik van huishoudens (wel maken we een tentatieve inschatting). 

Analyses laten zien dat klimaatbeleid in de vorm van lastenverzwaringen denivellerend uitwerkt. Grosso modo is het inkomenseffect voor de laagste inkomenscategorie (<175% wml) drie keer zo groot als voor de hoogste inkomenscategorie (> 500% wml). Het effect van een hogere energiebelasting voor de laagste inkomenscategorie bedraagt 0,6% in 2019 versus 0,2% voor de hoogste categorie. Afhankelijk van de wijze waarop de beoogde CO2 reductie richting 2030 wordt ingevuld (gebouwde omgeving, mobiliteit, etc.), van de vormgeving van de lastenverzwaring (op energie of algemene lasten, gezinnen of bedrijven), van de mate van afwenteling door bedrijven in de vorm van hogere prijzen en van de vormgeving van het klimaatbeleid in het ons omringende buitenland (vooral mogelijk stijgende elektriciteitsprijzen)), kunnen de verliezen aan de onderkant oplopen tot 3,5%-4% van het besteedbaar inkomen. Mogelijk kunnen energiebesparingen dit met 0,7%-punt verzachten. Eventuele compensatie van de effecten kan ook worden gevonden buiten het klimaatakkoord, maar valt buiten de reikwijdte van dit achtergronddocument.

NPBs are organisations to investigate and publish on a country’s national productivity. In April 2017, the Dutch Cabinet appointed CPB to be the National Productivity Board for the Netherlands.  CPB is in a unique position, as, in the EU, it is often regarded as a model. In this first communication, CPB describes how it will be fulfilling its NPB role.

Over the 1995–2005 period, productivity growth was slightly above one per cent, both in the Netherlands and in other developed nations . In the decade that followed, it slowed down further. This may have been the result of the type of measuring instrument; for example, perhaps the digital economy is being insufficiently represented in the statistics, or perhaps companies have become less innovative. The government has an important role in measuring productivity growth and promoting innovation (one per cent of GDP goes into R&D, each year).