Eindtoets draagt bij aan beter passend schooladvies
Sinds enkele jaren hinkt het beleid rondom de eindtoets die leerlingen in groep 8 maken, op twee gedachten. Enerzijds is de toets verplicht geworden, maar tegelijkertijd speelt de toets een veel minder grote rol, omdat deze pas wordt afgenomen nadat het schooladvies al is bepaald. Door de eindtoets weer vóór het schooladvies af te nemen, kan deze direct worden benut. Hierdoor kan het schooladvies worden gebaseerd op zoveel mogelijk informatie en kunnen lagere verwachtingen die leraren (onbewust) kunnen hebben van bepaalde groepen leerlingen, worden gecorrigeerd. Nu krijgen kinderen van ouders met lagere inkomens bijvoorbeeld vaker een lager schooladvies dan het toetsadvies uitwijst en wordt hun schooladvies minder vaak bijgesteld. De eindtoets meenemen in het schooladvies kan zodoende bijdragen aan kansengelijkheid. Tegelijkertijd stijgt het aantal ouders dat een prikkel heeft om in te zetten op particuliere toetstraining als de toets belangrijker wordt en dit kan gelijke kansen tegengaan.
Verder is het noodzakelijk dat de toetsadviezen goed vergelijkbaar zijn. Scholen kunnen kiezen uit verschillende eindtoetsen. De toetsadviezen die leerlingen op basis van de eindtoets krijgen, blijken echter deels af te hangen van welke toets ze gemaakt hebben. De ingezette richting van ankers (een vaste set vragen in alle eindtoetsen) lijkt een geschikt middel om de vergelijkbaarheid van toetsadviezen te verbeteren. Een andere optie om tot vergelijkbare toetsadviezen te komen, is door alle leerlingen dezelfde eindtoets te laten maken, zoals ook gebeurt bij de centrale examinering in het voortgezet onderwijs.