Actualisatie Verkenning middellange termijn 2022-2025 (november 2020)
Veelgestelde vraag en antwoord
Waarom is er in de middellangetermijnverkenning geen ‘start-stop-scenario’ opgenomen, zoals in de novemberraming?
Ook op de middellange termijn is de onzekerheid over de economische ontwikkeling zeer groot. Gezien het positieve nieuws over de ontwikkelingen rond de vaccins tegen het coronavirus, is het echter minder waarschijnlijk dat er nog langjarig sprake zal zijn van ‘doormodderen’. Om die reden is in de middellangetermijnverkenning geen ‘start-stop-scenario’ opgenomen.
Bekijk ook: Novemberraming: Economische vooruitzichten 2021 en het bijbehorende persbericht.
De corona-uitbraak leidt tot een bbp-niveau in 2025 dat 4% lager ligt dan in de verkenning uit maart waarin nog geen rekening was gehouden met de corona-uitbraak. De bbp-groei in 2022-2025 bedraagt 1,5% per jaar; de statische koopkracht neemt in deze periode niet toe. De werkloosheid daalt geleidelijk tot 4,5% in 2025. Het overheidstekort loopt, op basis van ongewijzigd beleid, terug tot 1,2% bbp in 2025. De corona-uitbraak verslechtert het houdbaarheidssaldo, dat een indicatie geeft van de mate waarin lasten verschoven worden naar toekomstige generaties. Volgens de huidige inschatting is het houdbaarheidstekort 2,4% bbp.
Kerngegevenstabel actualisatie MLT, 26 november 2020
2009/2013 | 2014/2017 | 2018/2021 | 2022/2025 | |
Relevant wereldhandelsvolume goederen en diensten (%) | 1,6 | 4,7 | 0,8 | 4,3 |
Concurrentenprijs (goederen en diensten, exclusief grond- en brandstoffen (%) | 1,3 | 1,6 | 0,7 | 0,8 |
Olieprijs (dollars per vat, niveau in eindjaar) | 107,8 | 54,3 | 44,5 | 50,0 |
Eurokoers (dollar per euro, niveau in eindjaar) | 1,33 | 1,13 | 1,18 | 1,24 |
Lange rente Nederland (niveau in eindjaar in %) | 2,0 | 0,5 | -0,4 | -0,1 |
2009/2013 | 2014/2017 | 2018/2021 | 2022/2025 | |
Bruto binnenlands product (bbp, economische groei, %) | -0,4 | 2,1 | 0,6 | 1,5 |
Consumptie huishoudens (%) | -0,8 | 1,4 | 0,0 | 2,4 |
Consumptie overheid (%) | 0,8 | 0,7 | 2,4 | 1,3 |
Investeringen (inclusief voorraden, %) | -3,7 | 5,5 | 0,6 | 1,4 |
Uitvoer van goederen en diensten (%) | 2,2 | 5,0 | 1,3 | 3,6 |
Invoer van goederen en diensten (%) | 1,7 | 5,3 | 1,6 | 4,3 |
2009/2013 | 2014/2017 | 2018/2021 | 2022/2025 | ||
Prijs bruto binnenlands product (%) | 0,8 | 0,7 | 2,3 | 1,3 | |
Uitvoerprijs goederen en diensten (exclusief energie, %) | 0,8 | 0,2 | 0,6 | 0,8 | |
Prijs goedereninvoer (%) | 1,4 | -2,2 | -0,9 | 0,8 | |
Inflatie (geharmoniseerde consumentenprijsindex, hicp, %) | 2,0 | 0,5 | 1,7 | 1,5 | |
Loonvoet bedrijven (per uur, %) | 1,9 | 0,6 | 2,4 | 1,7 | |
Cao-loon bedrijven (%) | 1,6 | 1,3 | 2,1 | 1,5 | |
Koopkracht, statisch, mediaan, alle huishoudens (%) | -0,7 | 1,3 | 1,0 | -0,1 |
2009/2013 | 2014/2017 | 2018/2021 | 2022/2025 | |
Beroepsbevolking (%) | 0,5 | 0,3 | 0,8 | 0,6 |
Werkzame beroepsbevolking (%) | -0,2 | 0,9 | 0,5 | 1,0 |
Werkloze beroepsbevolking (in duizend personen, niveau in eindjaar) | 647 | 438 | 565 | 430 |
Werkloze beroepsbevolking (niveau in eindjaar in % beroepsbevolking) | 7,3 | 4,9 | 6,1 | 4,5 |
Werkgelegenheid (in uren, %) | -0,6 | 1,6 | 0,6 | 0,9 |
2009/2013 | 2014/2017 | 2018/2021 | 2022/2025 | |
Arbeidsinkomensquote bedrijven (niveau in eindjaar in %) (a) | 74,1 | 73,3 | 74,1 | 74,7 |
Arbeidsproductiviteit bedrijven (per uur, %) | 0,4 | 0,5 | 0,3 | 0,5 |
Individuele spaarquote (niveau in eindjaar in % beschikbaar inkomen)(b) | 1,7 | 3,0 | 8,1 | 2,8 |
Saldo lopende rekening (niveau in eindjaar in % bbp) | 10,1 | 10,8 | 9,3 | 8,0 |
2009/2013 | 2014/2017 | 2018/2021 | 2022/2025 | |
EMU-saldo (niveau in eindjaar in % bbp) | -2,9 | 1,3 | -4,6 | -1,2 |
EMU-schuld (ultimo eindjaar in % bbp) | 67,7 | 56,9 | 59,0 | 59,7 |
Collectieve lasten (niveau in eindjaar in % bbp) | 36,1 | 38,7 | 39,2 | 38,6 |
Bruto collectieve uitgaven (niveau in eindjaar in % bbp) | 46,6 | 42,9 | 48,2 | 44,0 |
Aanvullende kerngegevens
2009/2013 | 2009/2013 | 2014/2017 | 2018/2021 | |
Bruto investeringen bedrijvensector (exclusief woningen %) | -0,9 | 3,5 | 0,6 | 2,1 |
Investeringen bedrijven in woningen (%) | -12,0 | 14,9 | 1,3 | -0,4 |
Uitvoer van binnenslands geproduceerde goederen (exclusief energie, %) | 1,7 | 4,5 | -0,2 | 3,9 |
Wederuitvoer goederen (exclusief energie, %) | 1,2 | 6,4 | 3,2 | 4,3 |
2009/2013 | 2014/2017 | 2018/2021 | 2022/2025 | |
Nationale consumenten prijsindex (cpi, %) | 2,0 | 0,8 | 1,8 | 1,6 |
Afgeleide nationale consumentenprijsindex (cpi, %) | 1,5 | 0,7 | 1,4 | 1,6 |
Loonvoet sector overheid (%) | 2,3 | 1,9 | 2,5 | 1,8 |
Prijs overheidsconsumptie, beloning werknemers (%) | 0,9 | 1,6 | 3,1 | 1,5 |
Prijs materiële overheidsconsumptie (imoc, %) (a) | 1,0 | 0,3 | 1,9 | 1,5 |
Prijs intermediair verbruik (%) | 1,7 | 0,4 | 2,4 | 2,0 |
Prijs bruto overheidsinvesteringen (iboi, %) | 1,5 | 0,3 | 2,1 | 1,3 |
Prijs nationale bestedingen (%) | 1,1 | 0,6 | 2,2 | 1,4 |
Prijs toegevoegde waarde bedrijven (%) | 0,6 | 0,5 | 1,9 | 1,3 |
Cao-loon marktsector (%) | 1,5 | 1,3 | 2,0 | 1,5 |
2009/2013 | 2014/2017 | 2018/2021 | 2022/2025 | |
Bruto binnenlands product (bbp, in miljarden euro's) | 660,5 | 738,1 | 827,8 | 925,6 |
Bevolking (in duizenden personen) | 16780 | 17082 | 17450 | 17715 |
Beroepsbevolking (in duizenden personen) | 8913 | 9017 | 9310 | 9530 |
Werkloze beroepsbevolking, nationale definitie (in duizenden personen) | 708 | 471 | 500 | 365 |
Werkloze beroepsbevolking, nationale definitie (in % beroepsbevolking) | 8,9 | 5,9 | 6,1 | 4,4 |
Bruto modaal inkomen (euro) | 32500 | 34000 | 36500 | 39000 |
EMU-saldo structureel (EC-methode, % bbp) | -0,8 | 0,5 | -2,7 | -0,7 |
(a) De loonkostensubsidie NOW, en de continuïteitsbijdrage in de zorg, hebben een opwaarts effect op de loonvoetmutatie bedrijven in 2020 van 2,8%-punt en een neerwaarts effect van 1,9%-punt in 2021 en 0,7%-punt in 2022.
(b) De sluiting van delen van de overheid, in combinatie met doorbetaling van salarissen, en de loonkostensubsidie NOW hebben een opwaarts effect op de mutatie in 2020 van 0,2%-punt. In 2021 is er een neerwaarts effect van 0,1%-punt.