CPB Risicorapportage Financiële Markten 2016

De kredietcrisis en eurocrisis illustreerden een aantal jaar geleden hoe sterk de wisselwerking tussen de financiële en reële sector kan zijn. Waar we in 2012 en 2013 de eurocrisis als belangrijkste risico voor de Nederlandse economie benoemden, constateerden we in 2014 dat er aanzienlijke vooruitgang was geboekt bij het stabiliseren van de eurozone, de eerste tekenen van herstel zijn zichtbaar. In 2015 lieten financiële marktindicatoren toenemend vertrouwen zien en bevond de economie in Europa en Nederland zich op een pad van gematigd herstel.

Het bijproduct van de eerdere reddingsacties om de banken en de eurocrisis te bezweren brengen in hun kielzog evenwel weer nieuwe uitdagingen met zich mee. Het crisisinstrumentarium is vrijwel uitgeput, er lijkt weinig ruimte om nieuwe schokken te absorberen. Overheidsschulden in Europa zijn hoog, het monetair beleid loopt tegen zijn grenzen aan. Het afbouwen van expansief monetair beleid in een vervlochten wereldeconomie blijkt lastig. Tegelijkertijd verdween met het minder acuut worden van de eurocrisis het gevoel van urgentie voor verdere versterkingen in het institutionele raamwerk van de EU. Hoewel het economische herstel in de eurozone gestaag maar niet uitbundig doorzet, wijzen financiële marktindicatoren in de eerste maanden van 2016 op een toegenomen nervositeit.