Naar een prudent niveau van de overheidsschuld
Overheidsschuld nu aanvaardbaar, daling wel nodig
Voor Nederland is zo'n prudent niveau met het huidige (kabinets)pakket van tekortreducerende maatregelen zonder grote additionele inspanningen te bereiken rond 2025. Dit schrijven Jasper Lukkezen en Wim Suyker in de vandaag verschenen CPB Policy Brief 2013/05 ‘Naar een prudent niveau van de overheidsschuld’.
Sinds het uitbreken van de economische crisis in 2007 is de overheidsschuld gestegen van 45% naar 71% van het bruto binnenlands product (bbp). In een crisis fungeert overheidsschuld als buffer om schokken in de economie op te vangen en ligt oplopende overheidsschuld dus economisch voor de hand. Een stijging van de schuld kan echter slechts tijdelijk zijn en is aan grenzen gebonden. Boven een bepaald niveau kan de schuld de rente opstuwen en een belemmering vormen voor de economische groei. Bij welk niveau dat gebeurt en in welke mate, is onzeker en hangt van de omstandigheden af. Voor eurolanden wordt geschat dat zulke effecten zich beginnen te manifesteren vanaf circa 80% à 100% bbp.
Om te voorkomen dat de economie door een hoge schuld in problemen komt, is het van belang om op lange termijn het schuldniveau te beperken. Zo’n prudent niveau heeft een veiligheidsmarge tot het schuldniveau dat mogelijk de groei kan schaden. Als het kabinet alle voorgenomen maatregelen uit het regeerakkoord uitvoert is voor Nederland zo'n prudent niveau vanaf 2017 zonder grote additionele inspanningen te bereiken in twee kabinetsperiodes.
Lees ook de bijbehorende achtergronddocumenten ‘De naakte feiten over de Nederlandse overheidsschuld’ en ‘Prudent debt level: a tentative calculation’.
Lees ook het bijbehorende persbericht en de bijbehorende achtergronddocumenten ‘De naakte feiten over de Nederlandse overheidsschuld’ en ‘Prudent debt level: a tentative calculation’.
Sinds het uitbreken van de economische crisis in 2007 is de overheidsschuld flink gestegen. Boven een bepaald niveau kan de schuld de rente opstuwen en een belemmering vormen voor de economische groei. Bij welk niveau dat gebeurt en in welke mate, is onzeker en hangt van de omstandigheden af. Voor eurolanden wordt dit niveau vaak geschat op circa 80% à 100% bbp. Overigens heeft een zekere overheidsschuld ook positieve effecten op de economie, bijvoorbeeld vanwege de rol die overheidsobligaties spelen voor het goed functioneren van financiële markten. Schuld kan ook een rol spelen bij het opvangen van tijdelijke schokken en het financieren van overheidsinvesteringen.
De analyse in deze CPB Policy Brief biedt een aanvulling op de gebruikelijke CPB-analyse van de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op lange termijn. Daarin staan de arrangementen van de verzorgingsstaat centraal; in deze CPB Policy Brief worden de macro-economische effecten van staatsschuld geanalyseerd, met name de mogelijke effecten van staatsschuld op de rente en economische groei. Om te voorkomen dat de economie door een hoge schuld in problemen komt, is het van belang om op lange termijn het schuldniveau te beperken tot een prudent niveau. Een prudent niveau heeft een veiligheidsmarge tot het schuldniveau dat mogelijk de groei kan schaden. Voor Nederland is zo'n prudent niveau met het huidige pakket van tekortreducerende maatregelen vanaf 2017 zonder grote additionele inspanningen te bereiken binnen één decennium. Een geleidelijke afbouw van schuld is in lijn met het streven naar houdbare overheidsfinanciën met het oog op de vergrijzing.
Downloads
