Hoe effectief zijn belastingvoordelen voor R&D? Een analyse van de literatuur
Belastingprikkels zorgen voor gematigde toename R&D
Het uiteindelijke effect van dergelijke belastingvoordelen op de economie hangt daarom sterk af van de maatschappelijke opbrengsten van het onderzoek dat wordt uitgevoerd van die twee procent extra uitgaven. Dit concluderen CPB-onderzoekers Elina Ladinska-Gaillard, Mariëlle Non en Bas Straathof in een vandaag verschenen overzichtsstudie naar de effecten van belastingvoordelen op R&D.
Middelgrote en kleine bedrijven lijken niet sterker of zwakker op belastingprikkels te reageren dan grote bedrijven. Ook is er wat dit betreft geen speciale positie voor de maakindustrie te onderscheiden – ondanks het feit dat hier de meeste R&D plaatsvindt. Het is dan ook de vraag of belastingvoordelen zouden moeten blijven verschillen tussen sectoren of soorten bedrijven, tenzij er duidelijke afwijkingen zijn in maatschappelijke baten.
De internationale literatuur geeft onderling sterk wisselende schattingen van de effectiviteit van fiscale regelingen voor R&D. Om de oorzaken van deze verschillen te achterhalen, hebben de onderzoekers een econometrische analyse uitgevoerd (‘meta-regressie’) op alle beschikbare schattingen. Voor Nederland zijn evaluaties van de Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO) meegenomen. Het resultaat dat bedrijven gematigd reageren op belastingvoordelen voor R&D, sluit aan bij een rapport van het CPB met partnerinstituten CASE, ETLA en IHS voor de Europese Commissie dat eerder dit jaar is gepubliceerd. Hierin werd geconcludeerd dat één euro belastingvoordeel zorgt voor een toename in de R&D-uitgaven door bedrijven van iets minder dan één euro.
Er zijn verschillende wetenschappelijke onderzoeken naar de effectiviteit van belastingvoordelen voor Research & Development (R&D). Dit CPB Discussion Paper analyseert deze onderzoeken en concludeert dat belastingvoordelen leiden tot een bescheiden toename van R&D.
Belastingvoordelen voor R&D zijn een populair beleidsinstrument; 26 van de 28 EU-landen stimuleren op deze manier bedrijven om te investeren in R&D. Leiden deze belastingvoordelen inderdaad tot meer R&D? Verschillende wetenschappelijke artikelen geven een schatting van de effecten. Een aantal artikelen betreft de Nederlandse Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO), maar er zijn ook schattingen uit andere landen beschikbaar. In dit CPB Discussion Paper analyseren we al deze schattingen met behulp van een meta-analyse.
Er zijn twee manieren om de effecten van R&D-belastingvoordelen te bepalen. Een deel van de literatuur schat hoeveel de uitgaven aan R&D toenemen als de kosten voor R&D dalen. Het andere deel van de literatuur bepaalt hoeveel de uitgaven aan R&D stijgen na introductie van een belastingvoordeel.
In het eerste deel van de literatuur vinden we als gemiddeld effect dat de uitgaven aan R&D met circa 1,5 procent stijgen als de kosten met 10 procent dalen. Bij onze berekening hebben we gecorrigeerd voor publicatiebias. Publicatiebias ontstaat als de publicatie van resultaten niet alleen afhangt van de kwaliteit van het onderzoek, maar ook van het resultaat zelf. In de literatuur over R&D-belastingvoordelen vinden we een voorkeur voor sterke positieve resultaten. We corrigeren voor de ondervertegenwoordiging van zwakke of negatieve resultaten.
In het tweede deel van de literatuur vinden we dat de introductie van R&D-belastingvoordelen geassocieerd is met een stijging van 7 procent in R&D-uitgaven. Ook deze uitkomst is gecorrigeerd voor publicatiebias.
Beide resultaten duiden erop dat er een bescheiden effect is van belastingvoordelen op de uitgaven aan R&D. R&D-belastingvoordelen zijn hiermee waarschijnlijk geen doorslaggevende factor voor hoe innovatief een economie is.
Downloads
