Een meer uniforme belasting van kapitaalinkomen
Fiscale behandeling kapitaalinkomen kan meer uniform
Hierdoor laten mensen hun economisch gedrag en besluiten over hun vermogen minder afhangen van belastingregels en wordt de gevoeligheid van bedrijven en huishoudens voor conjuncturele schokken verminderd. Een dergelijke hervorming van het belastingstelsel draagt daarom bij aan de economische welvaart. Dit concluderen de onderzoekers Arjan Lejour en Maarten van ‘t Riet in de vandaag gepubliceerde CPB Policy Brief 'Een meer uniforme belasting van kapitaalinkomen'. Met deze Policy Brief geeft het CPB een schets op hoofdlijnen. Het is een aanzet tot discussie, ten behoeve van beleidsmakers.
De huidige Nederlandse belastingen van de verschillende vormen van kapitaalinkomen vormen een lappendeken van gefragmenteerde en complexe heffingen. Dat heeft een aantal gevolgen. Beslissingen over vermogen worden mede gedreven door fiscale motieven, economisch gedrag wordt sterk bepaald door de fiscale regels (belastingarbitrage, een vorm van economische verspilling), het stelsel wordt als onrechtvaardig ervaren en de belastingenopbrengsten zijn relatief laag vergeleken met andere EU-lidstaten. Door de fiscaal gunstige behandeling van vreemd vermogen maken bedrijven en huishoudens meer schulden dan nodig is. Dat maakt de Nederlandse economie gevoeliger voor schommelingen in de conjunctuur.
Er kunnen verschillende stappen gezet worden om deze problemen aan te pakken, onder de algemene noemer van een meer uniforme belasting van kapitaalinkomen.
- Belast vrije besparingen en beleggingen op daadwerkelijk rendement
- Beperk de fiscale subsidie op pensioenbesparingen
- Belast het eigen huis als vermogenscomponent
- Belast vreemd en eigen ondernemingsvermogen meer gelijk
- Gelijk belasten van uitgekeerde en ingehouden winst
Dergelijke stappen leiden tot meer gelijkgeschakelde belastingen op kapitaalinkomen met belangrijke welvaartsvoordelen.
Contactpersonen
Lees ook het bijbehorende persbericht en (Engelstalige) presentatie.
De stappen leiden tot minder belastingarbitrage – een vorm van economische verspilling - en verstoringen bij beslissingen die bedrijven en huishoudens nemen over hun vermogen. Een eventuele hervorming van het belastingstelsel langs deze lijnen draagt daarom ook bij aan de economische welvaart. Daarbij zorgt een minder fiscaal gunstige behandeling van vreemd vermogen voor een balansverkorting van de Nederlandse economie. Dit vermindert de gevoeligheid van bedrijven en huishoudens voor schommelingen in de conjunctuur.
De huidige Nederlandse belastingen op de verschillende vormen van kapitaalinkomen zijn een lappendeken van gefragmenteerde en complexe heffingen. Dat leidt ertoe dat beslissingen over het vermogen mede gedreven worden door fiscale motieven. Hierdoor ontstaat belastingarbitrage en wordt het stelsel als onrechtvaardig ervaren. Daarnaast zijn de belastingen relatief laag in EU-verband.
De volgende stappen kunnen genomen worden op weg naar een meer uniforme belasting van kapitaalinkomen. De stappen vormen een schets van een eenvoudiger stelsel met belangrijke voordelen.
- Het belasten van de daadwerkelijke rendementen van het financieel vermogen leidt in principe tot een efficiënter en rechtvaardiger heffing.
- De fiscaal gunstige behandeling van pensioenopbouw en daarmee de verstoring van de spaarbeslissing kan worden verminderd door de omkeerregel af te toppen en de fiscalisering van de AOW te versnellen.
- Het eigen huis en de hypotheek kunnen in box 3 van de inkomstenbelasting (IB) geplaatst worden om de verschillende vermogenscomponenten zo gelijk mogelijk te behandelen.
- Vreemd vermogen bij vennootschappen en IB-ondernemers kan fiscaal gelijk aan het eigen vermogen worden behandeld. Dit zou een prikkel wegnemen voor bovenmatige schuldfinanciering.
- Ook kan de uitgekeerde en ingehouden winst fiscaal hetzelfde worden behandeld.
- Tenslotte kan dubbele belasting van winstinkomen, belast onder de vennootschapsbelasting en de IB, worden verminderd.
Downloads
Samenvattende infographic Auteurs