3 juni 2016

Kortetermijnraming juni 2016

De economische groei houdt aan, met een belangrijke rol voor de binnenlandse bestedingen. De economie groeit met 1,8% dit jaar en 2,1% in 2017. De consumptie groeit met 1,5% dit jaar en 2,1% volgend jaar, doordat het beschikbaar inkomen van huishoudens groeit, terwijl de inflatie laag blijft. In beide jaren groeien de investeringen harder dan het bbp. De overheidsbestedingen blijven achter bij de economische groei. Dit schrijft het Centraal Planbureau (CPB) in de juniraming 2016.

Conclusies

Lees het bijbehorende persbericht en CPB Policy Brief 2016/05 'Juniraming 2016'.

Fan charts

Lees het CPB Achtergronddocument, bekijk de nieuwste fan charts.

Economische groei in Nederland, 2008-2017

Deze grafiek toont de groei van het Bruto Binnenlands Product in Nederland van 2008 t/m 2017

Kerngegevenstabel 2014-2017, 3 juni 2016

**Internationale economie**
	2014	2015	2016	2017
Relevant wereldhandelsvolume goederen en diensten (%)	3,9	4,0	3,9	4,8
Concurrentenprijs (goederen en diensten, exclusief grond- en brandstoffen (%)	-1,3	7,1	-1,6	1,7
Olieprijs (dollars per vat)	99,0	52,5	42,0	47,4
Eurokoers (dollar per euro)	1,33	1,11	1,13	1,13
Lange rente Nederland (niveau in %)	1,5	0,7	0,4	0,3

**Volume bbp en bestedingen**
	2014	2015	2016	2017
Bruto binnenlands product (bbp, economische groei, %)	1,0	2,0	1,8	2,1
Consumptie huishoudens (%)	0,0	1,5	1,5	2,1
Consumptie overheid (%)	0,3	0,1	1,1	0,2
Investeringen (inclusief voorraden, %)	2,7	8,2	6,0	3,9
Uitvoer van goederen en diensten (%)	4,0	5,3	5,1	4,5
Invoer van goederen en diensten (%)	4,0	6,4	6,3	4,7

**Prijzen, lonen en koopkracht** (toelichting/begrippen)
	2014	2015	2016	2017
Prijs bruto binnenlands product (%)	0,8	0,4	0,7	0,9
Uitvoerprijs goederen en diensten (exlusief energie, %)	-0,7	0,8	-0,5	1,4
Prijs goedereninvoer (%)	-3,1	-5,2	-3,3	2,8
Inflatie (geharmoniseerde consumentenprijsindex, hicp, %)	0,3	0,2	0,1	0,9
Contractloon marktsector (%)	1,0	1,3	1,6	1,7
Koopkracht, statisch, mediaan, alle huishoudens (%)	1,4	1,0	2,6	0,2

**Arbeidsmarkt**
	2014	2015	2016	2017
Beroepsbevolking (%)	-0,4	0,4	0,3	1,3
Werkzame beroepsbevolking (%)	-0,6	1,0	0,8	1,6
Werkloze beroepsbevolking (in duizend personen)	660	614	575	560
Werkloze beroepsbevolking (niveau in % beroepsbevolking)	7,4	6,9	6,4	6,2

**Marktsector** (toelichting/begrippen)
	2014	2015	2016	2017
Productie (%)	1,9	2,6	2,3	2,7
Arbeidsproductiviteit (per uur, %)	1,4	1,0	0,9	1,4
Werkgelegenheid (in uren, %)	0,5	1,5	1,3	1,3
Loonvoet (per uur, %)	1,7	1,2	2,4	2,3
Arbeidsinkomensquote (niveau in %)	79,2	78,0	78,4	78,8

**Overig**
	2014	2015	2016	2017
Individuele spaarquote (niveau in % beschikbaar inkomen)	0,8	1,0	2,4	1,9
Saldo lopende rekening (niveau in % bbp)	10,6	9,2	9,0	8,8

**Collectieve sector** (toelichting/begrippen)
	2014	2015	2016	2017
EMU-saldo (% bbp)	-2,4	-1,8	-1,6	-1,0
EMU-schuld (ultimo jaar, % bbp)	68,2	65,1	64,5	63,1
Collectieve lasten (% bbp)	37,5	37,5	37,7	37,8

Aanvullende kerngegevens 2013-2016

**Investeringen en uitvoer**
	2014	2015	2016	2017
Bruto investeringen bedrijvensector (exclusief woningen %)	4,4	8,3	5,8	3,7
Investeringen bedrijven in woningen (%)	6,9	27,4	8,3	4,2
Uitvoer van binnenslands gepoduceerde goederen (exclusief energie, %)	2,5	4,0	3,7	4,1
Wederuitvoer goederen (exclusief energie, %)	6,5	3,0	4,5	5,8

**Prijzen,overheid en cpi** (toelichting/begrippen)
	2014	2015	2016	2017
Nationale consumenten prijsindex (cpi, %)	1,0	0,6	0,4	1,0
Afgeleide nationale consumentenprijsindex (cpi, %)	0,6	0,4	0,3	0,9
Loonvoet sector overheid (%)	1,6	1,7	2,9	2,3
Prijs overheidsconsumptie, beloning werknemers (%)	1,6	1,5	2,6	1,9
Prijs overheidsconsumptie, netto materieel (imoc, %)	0,0	0,3	0,6	1,0
Prijs intermediair verbruik (%)	-0,3	1,7	1,0	2,1
Prijs bruto overheidsinvesteringen (iboi, %)	-0,4	-0,6	0,3	0,5
Prijs nationale bestedingen (%)	0,7	0,2	0,7	1,1
Prijs toegevoegde waarde marktsector (%)	0,6	1,1	0,8	0,3

**Diverse kerngegevens (in niveaus)** (toelichting/begrippen)
	2014	2015	2016	2017
Bruto binnenlands product (bbp, in miljarden euro's)	662,8	678,8	695,9	716,7
Bevolking (in duizenden personen)	16865	16937	17030	17140
Beroepsbevolking (in duizenden personen)	8874	8908	8930	9050
Werkloze beroepsbevolking nationale definitie (in duizenden personen)	709	680	625	610
Werkloze beroepsbevolking nationale definitie niveau, % beroepsbevolking)	9,0	8,6	7,9	7,6
Bruto modaal inkomen (euro)	34500	36000	36500	37500

Het CPB gebruikt met ingang van het CEP 2016 gewerkte uren in plaats van arbeidsjaren als maatstaf voor de input van arbeid. Dit heeft gevolgen voor de cijfers over loonvoeten en werkgelegenheid. Hierover is een CPB Achtergronddocument met meer toelichting beschikbaar.